برآورد راندمان کل آبیاری در شبکه آبیاری و زهکشی دز طی سال های 1390 تا 1394

یکی از مهمترین چالش های دستیابی به توسعه پایدار در بخش کشاورزی کاهش منابع آب قابل برنامه ریزی ناشی از تغییر اقلیم می باشد. ترکیب این چالش با راندمان پایین آبیاری کشاورزی از موانع اصلی توسعه پایدار در این بخش به شمار می آید. برآورد راندمان یک راه علمی جهت ارزیابی سیاست ها و تصمیمات اتخاذ شده در یک شبکه آبیاری کشاورزی می باشد. با توجه به اینکه شبکه های جدید نیز در دست مطالعه و احداث می باشند با ارزیابی سیاست های اعمال شده و برنامه ریزی های صورت گرفته بر روی شبکه های موجود می توان اطلاعات و تجربیات مفیدی را کسب کرده و در احداث و بهره برداری از شبکه های جدید لحاظ نمود. در این مقاله راندمان کل شبکه آبیاری و زهکشی دز که سالانه بالغ بر 2 میلیارد مترمکعب آب به آن اختصاص می یابد برآورد شده است. به این منظور، ابتدا مطالعات نیاز آبی با توجه به روش توصیه شده در نشریه فایو 56 انجام گردید. سپس با درنظر گرفتن الگوی کشت این شبکه نسبت به برآورد مجموع نیاز آبی طی سال های 1390 تا 1394 به صورت جداگانه اقدام شد. در نهایت با مقایسه میزان مورد نیاز واقعی و میزان اختصاص داده شده آب به این شبکه راندمان کلی این شبکه در هر سال برآورد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که راندمان کل آبیاری در این شبکه بسیار پایین بوده است، به طوری که در سال 1390 برابر % 66 / 32 ، سال 1391 برابر % 51 / 37 ، سال 1392 برابر % 44 / 32 ، سال 1393 برابر% 72 / 31 و سال 1394 برابر با % 83 / 31 برآورد شد. در پایان نیز پیشنهاداتی در جهت بهبود راندمان این شبکه ارایه شده است.

کلیدواژه ها:

راندمان آبیاری ، شبکه آبیاری و زهکشی دز ، CROPWAT ، بهبود آبیاری