بررسی ارتباط برخی ویژگی های خاک با حدود آتربرگ در یک شیبتپه با فرسایش خمیری شکل

حدود آتربرگ یکی از خصوصیات مکانیکی خاک می باشند که با استحکام و مقاومت خاک در مقابل فرسایشارتباط داشته و از ویژگی های مهم و اساسی خاک های ریزدانه (رس و سیلت) است. حد خمیری، حد روانی وشاخص خمیری میتوانند پایداری خاکدانه ها را در برابر پراکنش و نیز مقاومت خاک در برابر جریان یافتن نشاندهند. بنابراین حدود آتربرگ عامل مهمی در وقوع انواع فرسایش به ویژه فرسایش خمیری شکل می باشد. باشناخت تاثیر سایر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک بر روی این شاخص مکانیکی، امکان دستیابی بهروشهای جلوگیری از خطرات و خسارات ناشی از گسترش فرسایش خمیری شکل فراهم میشود. در این پژوهشنیز ارتباط برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و حدود آتربرگ در شیب تپه ای مارنی که فرسایشخمیری شکل در آن رخ داده بود، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور در گام نخست سه پروفیل به ترتیب دربالای شیب تپه (بیشترین فرسایش)، میانه شیب تپه (فرسایش متوسط) و انتهای شیب تپه (کمترین فرسایش)حفر و پس از تشخیص و تعیین لایه های خاک، نمونه برداری خاک در عمق های گوناگون انجام گردید. سپس درهریک از نمونه ها ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که همبستگی میانحدود آتربرگ با ویژگی های مختلف خاک در هر قسمت از شیب تپه متفاوت است به گونه ای که ظرفیت تبادلکاتیونی بیشترین تاثیر را بر حد روانی (R=0.92) و درصد شن کل بیشترین تاثیر را بر حد خمیری (R=0.86) در پروفیل پایین شیب تپه داشتند. ظرفیت تبادل کاتیونی نیز بیشترین تاثیر را بر حد روانی و درصد ماده آلیبیشترین تاثیر را بر حد خمیری در پروفیل میانی شیب تپه داشتند. در پروفیل بالایی شیب تپه نیز CECبیشترین تاثیر را بر حد روانی و شاخص خمیری خاک داشت.

کلیدواژه ها:

اجزا شیب تپه ، شاخص خمیری ، ظرفیت تبادل کاتیونی ، فرسایش توده ای