صدیقه کیانژاد - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. اردکان. ایران
کاملیا علوی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. اردکان. ایران
غلامرضا سیاحتی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. اردکان. ایران
روح الله تقی زاده - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان. اردکان. ایران

انتقال حامل های انرژی از طریق خط لوله یکی از اقتصادی ترین روش های انتقال نفت و فرآورده های نفتی می باشد که انتقال آن ها از طریق ناوگان حمل ونقل جاده ای و ریلی با مخاطرات زیادی همراه است. در تعیین مسیر خطوط لوله های نفتی، عوامل متفاوت اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی دخیل هستند که شناسایی و رتبه بندی آن ها کمک شایانی در انتخاب مسیر بهینه می نماید. در این میان شاخص های توسعه پایدار از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. در این پژوهش تعداد جامعه آماری 57 نفر بوده است و با توجه به شاخص های توسعه پایدار، به شناسایی مسیرهای اصلی توسعه پرداخته شده. ابتدا وزن هر سه معیار اصلی توسعه پایدار با مدل تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی(AHP) تعیین و سپس بر اساس 13 معیار زیست محیطی، 11 معیار اقتصادی و 5 معیار اجتماعی پرسش نامه طراحی و اولویت بندی مسیرها انجام شد. پنج مسیر پیشنهادی برای تمام زیرمعیارهای زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی به طور جداگانه وزن دهی شدند طبق نتایج حاصل از این پژوهش درمجموع 29 اولویت مختلف مربوط به زیر معیارهای 29 گانه به دست آمد سپس با تلفیق وزن نهایی شاخص های اصلی، وزن نهایی مسیرها به دست آمد. وزن نهایی مسیرهای توسعه پیشنهادی به ترتیب اولویت، شامل مسیر اهواز- امیدیه دارای وزن 24.1 ، مسیر غرب کارون- گناوه دارای وزن 20.4، مسیر مارون- خارک دارای وزن 20.1، مسیر اهواز – مهرگان دارای وزن 18 و مسیر غرب کارون- گوره دارای وزن 17.4 می باشد که از بین این مسیرها، مسیر اهواز- امیدیه با وزن نهایی 24.1 بهترین مسیر برای توسعه خطوط لوله های نفتی است.

اولویت بندی، توسعه پایدار، خطوط لوله نفتی، AHP