عباس مترجم - دانشیار گروه باستان شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
مهدی حیدری - دانشجوی دکتری باستان شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

شهرستان الشتر از جمله 11 شهرستان استان لرستان است که در شمال این استان جای دارد. شهر الشتر از جمله نام جاهایی است که در منابع اسلامی به آن اشاره رفته است. در منابع اسلامی، به خصوص منابع قرون اولیه تا قرون میانی اسلامی، همواره شهر الشتر را از مهمترین شهرهای این ناحیه نام برده اند. در این منطقه مهمترین خاندانی که حکومت داشتند خاندان برسقی است که هم زمان با دوره سلجوقیان در ناحیه لرستان حکومت داشتند. در این پژوهش به مطالعه مواد فرهنگی مرتبط با قرون اولیه تا قرون میانی اسلامی در شهرستان الشتر پرداخته شده است. در این راستا، محوطه ها، قبرستان ها و بقایای برجای مانده معماری مرتبط با قرون اولیه تا قرون میانی اسلامی در قالب نقشه ها و نمودارهایی به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته اند. بررسی شیوه پراکنش مواد فرهنگی مرتبط با این دوران نشان دهنده آن است که در نواحی شمالی و شمال غربی شهر فعلی الشتر مکان احتمالی نام جای شهر الشتر مذکور در منابع اسلامی است. داده های این پژوهش از بررسی های داوود داوودی در سال های 1385 و 1386، علی سجادی در سال 1376 و همچنین بررسی مجدد نگارندگان در ارتباط با این پژوهش به دست آمده است.

شهر الشتر، قرون اولیه و میانی اسلامی، محوطه، قبرستان، بقایای معماری