حسن کریمی مهابادی - کارشناسی ارشد حقوق بین الملل، دانشگاه قم
مصطفی فضایلی - استادیار دانشکده حقوق دانشگاه قم

از سال 1948به بعد اعلامیه جهانی حقوق بشر پایه و اساس وضع و تدوین بسیاری از مقررات مربوط به حقوق بشر و معاهدات جهانی و منطقه ای در مقیاس های کوچک و بزرگ بوده است. درابتداء اعلامیه جهانی حقوق بشر، آرمان مشترکی برای تمام مردم و کلیه ملل بود تا دایما مد نظر داشته باشند و تلاش کنند که به وسیله تعلیم و تربیت ، احترام این حقوق و آزادی ها توسعه یابد. اما امروز اعلامیه نفوذ اخلاقی، سیاسی و حقوقی فراوانی یافته و به طور گسترده ای عامل تشکیل دهنده هنجارهای عرفی پذیرفته شده می باشد. اعلامیه جهانی به عنوان یک مدل در خدمت بسیاری از قوانین اساسی، قوانین داخلی کشورها، مقررات و سیاست هایی که حقوق اساسی انسانی را حمایت می کند، درآمده است. بسیاری از مفاد و مقررات اعلامیه به قوانین عرفی بین المللی الزام آور در کشورها تبدیل شده است. جلوه هایی از این تبدیل در بکارگیری مفاد اعلامیه در قوانین اساسی و سایر قوانین و مقررات داخلی کشورها، تفسیر قضایی دادگاه های داخلی و بین المللی بر مبنای اعلامیه، اقدامات سازمان های بین الدولی و غیر دولتی، مقالات و آثار حقوق دانان و انعقاد معاهدات منطقه ای و جهانی بر حسب اعلامیه، تماما متبلور است. در این مقاله در پی اثبات آنیم که اعلامیه ی مذکور به عنوان حقوق بین الملل عرفی مورد پذیرش می باشد.

اعلامیه جهانی حقوق بشر، حقوق بشر، حقوق عرفی، آزادی های اساسی، حقوق نرم، لازم الاجرا