آسیب شناسی نظام دسترسی در بافت قدیمی شهر قزوین (نمونه موردی:محله آخوند)

شبکه های دسترسی یکی از تاثیرگذارترین عوامل بر ایجاد ساختار و استخوانبندی اصلی شهرهاست که در طول تاریخ در بازه های زمانی خاص و به علت تغییر نیازهای ساکنان، نیازمند روزآمدی و تطابق با شرایط زمانی و مکانی خود بوده است. در صورت ساماندهی شبکه دسترسی به عنوان شاه راه های حیاتی شهر، بافت شهری قادر به ادامه حیات خود بوده و امکان رشد و توسعه هرچه بیشتر شهر را فراهم می کند. بی شک یکی از مهمترین معضلات بافت های قدیمی شهری، ناکارآمدی شبکه ارتباطی است. معابر کم عرض، درهم تنیده، غیرهندسی و ناهماهنگ با نیازهای دسترسی، افزون بر اینکه آمد و شد و دسترسی به بافت را برای ساکنان دشوار می سازد، تامین خدمات و تاسیسات شهری را نیز با دشواری روبه رو می کند. با توجه به نقش انکاناپذیر شبکه ارتباطی در بازطراحی و ساماندیه بافت های فرسوده شهری، ارایه و تدوین هرگونه طرح در این راستا نیازمند به کارگیری و رعایت اصول و قواعد طراحی شبکه ارتباطی از جمله میزان نفوذپذیری کالبدی و بصری، سلسله مراتب معابر شهری، مقاطع طولی و عرضی مناسب و ... است. در این رساله بافت قدیمی شهر قزوین، محدوده محله آخوند به عنوان محدوده مورد مطالعه انتخاب و در آن سعی گردید برای دستیابی به اهداف پژوهش شناسایی آسیب های شبکه معابر در محدوده از روش های متعددی در مراحل جمع آوری (اسنادی، مصاحبه، مشاهده) و پردازش اطلاعات استفاده از نرم افزار چیدمان فضا و در نهایت نتیجه اشتباهات متخصصان و مدیران ما باعث شده است تا شهروندان ما خیابان شهری را مجموعه ای از تداخل های حرکت های سواره و پیاده و اتغتشاش و بی نظمی، ترافیک و سروصدا و الودگی را تجربه کرده اند. معابر بافت قدیمی قزوین از این قاعده مستثنی نبوده و بررسی شاخص های فیزیکی، اقتصادی، اجتماعی شهر قزوین و شبکه معابر و مطالعه طرح های فرادست شهر بیانگر آن است که نبودن طرح و برنامه ریزی و نداشتن افق دید بلند مدت در مسایل شهرسازی، ضعف شبکه دسترسی و عرض کم معابر و همچنین تمرکز عمده کاربری ها و پرهزینه بودن اصلاح شبکه معابر از عوامل مهم نابسامانی شبکه معابر بخش قدیمی قزوین می باشد. در مجموع بررسی های حاضر آسیب های محدوده را نشان می دهد و راهکارها و پیشنهادات لازم با استفاده از این بررسی ها و نتایج این در خصوص رفع نظام معابر ارایه شود که این نوع پیشنهادات از نوع برنامه ریزی می تواند باشد و بر این اساس مداخلات بعدی می تواند طراحی شده باشد. و در عین حال باید زیرنظر نظام حمل و نقل و مهندسین ترافیک باشد و در مجموع با همکاری مدیران برنامه ریزی و طراحان شهری و حمل و نقل و ترافیک طرح ساماندهی شبکه معابر بافت قدیمی قزوین می تواند ارایه گردد.

کلیدواژه ها:

شبکه دسترسی ، بافت قدیم قزوین ، محله آخوند ، آسیب های دسترسی ، چیدمان فضا