آزیتا رجبی - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
امیر علیزاده - دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد واحد نور

انسجام اجتماعی یکی از ویژگی های شهر اسلامی است که میتوان با اعمال مکانیزمهایی آن را تقویت نمود. چنانکه متون دینی، روشهای متعددی را برای ایجادچنین امری توصیه م یکنند. شهر اسلامی پیش از آن که منزلگاهی برای قافله های عازم نواحی دوردست یا رباطی برای حمایت از مومنان در برابر هجوم دشمنان باشد مامن شیوه ای از زندگی بود که در آن همگان در تصمیم گیری و اجرای امور مشارکت داشتند. مسجد نخستین وجه تمایز شهر اسلامی از ده بود در شهرهای اسلامی سنتی، هر محله مسجدی داشت که علاوه بر عبادت، آموزش افراد محله را نیز به عهده می گرفت. مسوولان محلی در صورت نیاز به آسانی می توانستند با شهروندان تماس بگیرند و اطلاعات لازم را کسب کنند. هدف اصلی نوشتار حاضر بررسی تاثیر شاخص های شهر اسلامی با تاکید بر مسجد که یکی از مهم ترین ارکان کالبدی شهر اسلامی بر ابعاد مختلف پایداری فرهنگی _اجتماعی در نظر گرفته شده است.ابعاد پایداری فرهنگی_اجتماعی شامل:مشارکت،امنیت،عدالت،کیفیت زنگدی می باشد.نتایج نشان میدهد جامعیت مسجد در همه زمینه های عبادی سیاسی، فرهنگی،اجتماعی آموزشی، قضایی و... بوده است

شهراسلامی،پایداری فرهنگی_اجتماعی،مسجد