امیرمهیم مهیمی - دانشجوی دکتری تخصصی گروه شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
کورش افضلی - استادیار گروه شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

بسیاری از نظریه پردازان حیطه مطالعات شهری معتقدند که یکی از عوامل بسیار مهم کیفیت فیزیکی، فضای شهری است. انجام فعالیت هایی غیر از راه رفتن در فضای بیرون به حفاظت، امنیت، فضای قابل قبول، تسهیلات و کیفیت های بصری احتیاج دارد. فضای شهری صحنه ای است که داستان زندگی جمعی در آن گشوده می شود؛ فضایی است که به همه مردم اجازه می دهد که به آن دسترسی داشته باشند و در آن فعالیت کنند. بنابراین ضرورت توجه به فضاهای شهری مشخص و مبرهن است.هدف پژوهش حاضر رتبه بندی معیارها و شاخص های کلیدی طراحی شهری در ارتباط با کیفیت محیط شهری می باشد. این پژوهش به لحاظ نوع، ماهیت و روش، به ترتیب از نوع کاربردی، کمی و روش فراتحلیل می باشد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل عاملی و در نرم افزار SPSS® صورت گرفته است؛ بدین صورت که پس از اعمال تحلیل عاملی، 16 متغیر تعریف شده پژوهش، در 6 عامل بارگذاری شدند و پس از نام گذاری این عامل ها به ترتیب رتبه بندی گردیدند. سپس بر اساس این رتبه بندی، نظریه پردازانی که بیشترین و فراگیرترین معیارها و شاخص های کیفیت محیط را در دل نظریه های خود داشته اند، هم رتبه بندی شدند.نتایج پژوهش حاکی از آن است که عامل پویایی که عامل اول تحلیل عاملی است، بیشترین واریانس را تعریف می کند و در نتیجه بیشترین عامل تاثیرگذار بر کیفیت محیطی می باشد؛ و همچنین متغیرهای بارگذاری شده در این عامل یعنی سرزندگی ، زندگی اجتماعی و دسترسی ؛ مهمترین معیارهای تعاملات اجتماعی را دربردارد و همگی مطلوبیت نتایج را تصدیق می کنند

طراحی شهری، کیفیت محیط، تحلیل عاملی، فضای شهری