پرویز رضوانی مقدم - استادگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
ابوذر صبوری - دانش اموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
علی اصغر محمدآبادی - استادیارگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
روح اله دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده ک

به منظور بررسی واکنش عملکرد، اجزای عملکرد و کمیت روغن کنجد به استفاده از کودهای آلی و شیمیایی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1385 انجام گرفت. فاکتور اصلی آزمایش شامل چهار نوع کود (کود شیمیایی، گاوی، کمپوست زباله شهری و شاهد (بدون کود)) در کرت های اصلی و فاکتور فرعی شامل ارقام کنجد در سه سطح (دو توده محلی کلات و اسفراین و رقم التان) در کرت های فرعی قرار گرفتند. اثر تیمارهای مختلف کودی بر تعداد شاخه در گیاه، تعداد کپسول در گیاه، عملکرد بیولوژیک، دانه و روغن معنی دار (05/0> P) بود. اعمال تیمارهای مختلف کودی باعث افزایش عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد گردید، به طوری که بیشترین عملکرد دانه به میزان 1518 کیلوگرم در هکتار در تیمار کود شیمیایی بدست آمد. تیمارهای کود دامی و کمپوست نیز با تولید 1418 و 1295 کیلوگرم تفاوت معنی دار نسبت به تیمار شاهد (1078کیلوگرم در هکتار) داشتند. صفاتی نظیر ارتفاع گیاه، وزن هزار دانه، تعداد دانه درکپسول و درصد روغن تحت تاثیر تیمارهای کودی قرار نگرفتند. اثر رقم بر تمامی صفات ذکر شده فوق معنی دار بود. رقم اسفراین بیشترین ارتفاع گیاه (122 سانتیمتر) و تعداد کپسول در گیاه (94 کپسول) را دارا بود. رقم کلات نیز بیشترین وزن هزار دانه (50/3 گرم)، عملکرد دانه (1533 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (03/52) را به خود اختصاص داد. بیشترین عملکرد روغن در تیمار کود شیمایی و رقم کلات بدست آمد.

اسفراین، التان، روغن، کلات، کمپوست، کود دامی، کنجد