مقایسه راندمان جذب، مصرف و بهرهوری تشعشع در سیستمهای تک کشتی و چندکشتی کلزا(Zea mays L.) و ذرت (Phaseous vulgaris L.) لوبیا ،(Brassica napus L.)

بهمنظور بررسی راندمان جذب، مصرف و بهرهوری تشعشع در سیستمهای تککشتی و چندکشتی سه گیاه کلزا (.L napus Brassica ،(لوبیا (.L vulgaris Phaseous (و ذرت (.L mays Zea ،(آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در منطقه مشهد به اجرا درآمد. در این بررسی، 6 تیمارکشت شامل سه تیمار تککشتی برای هر یک از سه گیاه (کلزا در اول مهر، ذرت و لوبیا در 10 اردیبهشت) و سه تیمار چندکشتی شامل چندکشتی دوگانه (کشت همزمان لوبیا و ذرت در 10 اردیبهشت)، چندکشتی تاخیری دومرحلهای (کلزا در اول مهر و لوبیا و ذرت در 10 اردیبهشت) و چندکشتیتاخیری سهمرحلهای (کلزا در اول مهر، لوبیا در 20 فروردین و ذرت در 10 اردیبهشت) در نظر گرفته شد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. بر اساس نتایج، ترکیب کشت تاثیر معنیداری بر راندمان جذب، مصرف و بهرهوری تشعشع داشت (05/0≤p .(در بینتیمارهای چندکشتی، چندکشتی دوگانه بیشترین راندمان جذب (54/0 ،(بیشترین راندمان مصرف و بهرهوری بر اساس عملکرد دانه (بهترتیب با 23/0 و 13/0 گرم بر مترمربع بر مگاژول) و بیشترین بهرهوری بر اساس عملکرد بیولوژیک (50/0 گرم بر مترمربع بر مگاژول) و چندکشتی تاخیری سهمرحلهایبیشترین راندمان مصرف بر اساس عملکرد بیولوژیک (92/0 گرم بر مترمربع بر مگاژول) را نشان دادند. در بین تیمارهای تککشتی، لوبیا بیشترین راندمان جذب (49/0 (و ذرت بیشترین راندمان مصرف بر اساس عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه (بهترتیب با 80/1 و 65/0 گرم بر مترمربع بر مگاژول) و نیز بیشترین بهرهوری بر اساس عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه (بهترتیب با 72/0 و 26/0 گرم بر مترمربع در میلیمتر) را دارا بودند. در مجموع، تیمار چندکشتی دوگانه از نظر راندمان جذب و تککشتی ذرت از نظر راندمان مصرف بر اساس عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه و بهرهوری بر اساس عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه برتر بودند. با توجه به نتایج این آزمایش بهنظر میرسد چنین ترکیبهایی از کشت بهعلل مختلف از جمله سایهاندازی کلزا رویگیاهچههای جوان لوبیا و ذرت، نتیجه مطلوب حاصل ننماید و لذا پیشنهاد میشود در آزمایشهای بعدی، تاریخهای کاشت به نحوی اصلاح شوند که تلاقی دوره رشد گیاهان همراه با کلزا، کوتاهتر گردد.

کلیدواژه ها:

تککشتی ، چندکشتی ، راندمان جذب تشعشع ، راندمان مصرف تشعشع ، بهرهوری تشعشع