فرشید قادری فر - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
عبدالقدیر قجری - مربی پژوهشی موسسه تحقیقات پنبه کشور
حمیدرضا صادق نژاد - مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان
عبدالرضا قرنجیکی - مربی پژوهشی موسسه تحقیقات پنبه کشور

خاک ورزی حفاظتی یکی از روش های مفید برای جلوگیری از تلفات عناصر غذایی، فرسایش خاک و کاهش هزینه های تولید می باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثر نظامهای مختلف خاک ورزی بر روی سه رقم پنبه با آرایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو ایستگاه هاشم آباد و کارکنده گرگان صورت گرفت. فاکتور اصلی شامل پنج روش خاک ورزی شامل شخم، چیزل، دیسک، نواری و بدون شخم و فاکتور فرعی شامل سه رقم پنبه به اسامی سای اکرا324، سیندوز80 و زودرس موتاژنز در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که بین سیستم های مختلف خاک ورزی اختلاف معنی داری وجود داشت به طوری که در کلیه ارقام عملکرد وش، طول شاخه رویا، تعداد شاخه رویا و زایا، ارتفاع بوته و تعداد قوزه در سیستم خاک ورزی چیزل و دیسک (خاک ورزی حفاظتی) بیشتر از تیمار شخم (خاک ورزی مرسوم) و بدون شخم بود. رقم سای اکرا324 در مقایسه با دو رقم دیگر به دلیل داشتن تعداد قوزه بیشتر دارای عملکرد وش بیشتری بود. عملکرد وش در سیستم بدون شخم در مقایسه با سیستم های خاک ورزی حفاظتی و رایج کمتر بود اما بوته های رشد یافته در این سیستم کوچکتر و شاخه دهی کمتری داشت. بنابراین برای حصول عملکردهای بالاتر از این سیستم، می توان تراکم بوته را افزایش داد و برای دستیابی به این هدف، پیشنهاد می شود آزمایشات تکمیلی به منظور بررسی اثرات تراکم های مختلف در این سیستم بررسی گردد و سیستم خاک ورزی حفاظتی با مطالعات جامع تر جایگزین سیستم خاک ورزی مرسوم شود

پنبه، کشت دوم، خاک ورزی حفاظتی، بدون شخم