سیده فاطمه معافی مدنی - دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد موسوی بایگی - دانشیار هواشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسین انصاری - دانشیار آبیاری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

به دلیل نقش حیاتی آب در زندگی انسان، بررسی تاثیرات منفی پدیده تغییر اقلیم بر شدت و فراوانی خشکسالی یک منطقه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این تحقیق به ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر وضعیت خشکسالی استان خراسان رضوی طی دو دهه آینده با استفاده از شاخص های خشکسالی دهک (DI) و بارش استاندارد شده (SPI) پرداخته شده است. در ابتدا داده های روزانه خروجی مدل گردش عمومی جو HADCM3 تحت سناریوی A2، توسط مدل آماری LARS-WG نسخه 5، ریزمقیاس شده و توانایی مدل LARS-WG5 در شبیه سازی اقلیم گذشته (2010-1991) 10 ایستگاه سینوپتیک استان مورد تایید قرار گرفته، سپس پارامترهای اقلیمی دمای کمینه، دمای بیشینه، بارش و ساعات آفتابی برای دوره 2030 – 2011 برای ایستگاه های مورد مطالعه شبیه سازی شده است. به طور متوسط در همه ایستگاه ها در 75 % ماه ها در دهه اول و در 77 % ماه ها در دهه دوم دوره پیش بینی، افزایش بارش را خواهیم داشت. پس از آن با استفاده از داده های بارش وضعیت خشکسالی استان به کمک دو شاخص خشکسالی ذکر شده در مقیاس سالانه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد این دو شاخص همخوانی خوبی با هم دارند و طی دو دهه آینده خشکسالی در اغلب ایستگاه ها و در بیشتر سال ها کاهش می یابد؛ به استثنای ایستگاه تربت جام که به دلیل افزایش ساعت آفتابی و در نتیجه کاهش بارندگی، افزایش خشکسالی را نشان می دهد. در حالت کلی در بیش از 90% ایستگاه های سینوپتیک استان خراسان رضوی طی بیست سال آینده، وضعیت ترسالی افزایش می یابد.

تغییر اقلیم، خشکسالی، مدل گردش عمومی جو، مدل LARS-WG5، ریزمقیاس نمایی، شاخص DI، شاخصSPI