نظریه ی فهم اجتماعی نصوص؛ مبانی، کارکرد
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه فقه و اصول، دوره: 44، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_FIQH-44-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 419
نویسندگان
کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی
استادیار گروه فقه و حقوق دانشگاه یزد
چکیده
نظریه ی محمد جواد مغنیه با عنوان: فهم اجتماعی نصوص ، تکامل مکانیسم تنقیح مناط در فرایند اجتهاد است که بر پایه ی مبانی و ضوابطی چون: مقاصد شریعت، عرف و ظهور سیاقی، شکل گرفته است. توجه به مقاصد شریعت، با عنایت به عنصر زمان و مکان، نوعی مناسبت قطعی میان موضوع و حکم، ایجاد می کند و ظهوری برای متن کلام شارع، رقم می زند که بر اساس اصل عقلایی حجیت ظهور، اعتبار خواهد داشت. فهم عرفی جدید، از موضوع مذکور در متن روایت، الغای خصوصیت می کند و این فرصت را برای فقیه فراهم می آورد که به تفسیر و توسعه ی موضوع بپردازد و به کشف احکام اولیه درباره ی آن نایل آید. نظریه ی فهم اجتماعی نصوص، در آن دسته از احکام شرعی، کاربرد دارد که هم بر اساس مصالح اجتماعی انسان و نه صرف طبیعت انسانی او وضع شده باشند و همچنین، قرینه ای دال بر عدم تفسیر نص وجود نداشته باشد؛ بنابراین، احکام عبادی، از محدوده ی اعمال این قاعده، خارج می شوند و نظریه، با حفظ شرایط، در مسایل معاملی و اجتماعی قابل اجرا است. یکی از مهمترین نتایج حاصل از این نظریه، این است که نصوص و روایات موجود، این قابلیت را دارند که می توان برای بسیاری از موضوعات جدید، همچنان حکم اولی صادر نمود، بدون اینکه به ورطه ی قیاس کشیده شد، یا بیش از اندازه، به عناوین ثانوی تمسک جست؛ نتیجه ای که به گفته-ی شهید صدر: گره بزرگی را در فقه می گشاید.کلیدواژه ها
فهم اجتماعی نصوص، تنقیح مناط، مقاصد شریعت، عرف، ظهور سیاقی، مناسبت حکم و موضوعمقالات مرتبط جدید
- نقد سند ۲۰۳۰
- طراحی الگوی بومی زنجیره ای پیشران نوآوری و فناوری با تاکیدبر بلوغ فناوری و فناور
- ارائه مدل مفهومی رصد علم و فناوری در ایران مبتنی بر اسنادبالادستی کشور
- تحلیل محتوای بیانات رهبری در حوزه معماری و شهرسازیجهت کاربست در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت
- گذری بر مسائل و مشکلات تعلیم وتربیت در ایران
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.