ایمان ناصح غفوری - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
محمدرضا بی همتا - فارغ التحصیل کارشناسی ارشداصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان
مرضیه افضلی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
حمیدرضا دری - کارشناس موسسه تحقیقات لوبیای خمین

این پژوهش بهمنظور بررسی تعدادی از صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه در 32ژنوتیپ لوبیاقرمز در طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط متداول و کمآبیاری در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه هران واقع در کرج در سال1386 اجرا گردید و د ر آن، برخی از صفات مهم زراعی و مورفولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس دادهها نشان داد که بین ژنوتیپها در تمام صفات مورد بررسی، تفاوت معنیدار وجود داشت که این موضوع حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام بود. نتایج حاصل از تجزیه به عاملها نشان داد که پنج عامل در شرایط متداول وکمآبیاری بهترتیب 72 و 73درصد از تغییرات کل دادهها را توجیه کردند. تجزیه ضرایب مسیر نیز نشان داد که صفت تعداد غلاف در بوته، بالاترین اثر مستقیم را در هر دو محیط متداول و کمآبیاری، (بهترتیب 697/0 و699/0 (بر روی عملکرد دانهداشت. صفات تعداد روز از کاشت تا غلافدهی و طول غلاف بهترتیب بهمیزان 026/0 و 004/0 -در محیط متداول آبیاری بهطور غیرمستقیم و از طریق تعداد غلاف در بوته بر عملکرد دانه تاثیر گذاشت که منجر به کاهش همبستگی این صفت با عملکرد دانه گردید. همچنین در محیط کمآبیاری نیز این صفت با اثرات غیرمستقیم از طریق صفات تعداد دانه در غلاف ووزن 100دانه بهترتیب 083/0و 074/0 -بر عملکرد دانه موثر بود. لذا میتوان از این صفت بهخوبی در افزایش عملکرد استفاده کرد. از طریق تجزیه خوشهای، تمامی ژنوتیپها در هر دو محیط متداول و کمآبیاری به چهار گروه مجزا تقسیمشدند. ارزیابی شاخصهای تحمل به خشکی نشان داد که شاخصهای تحمل به خشکی (SST ،(میانگین هندسی محصولدهی (GMP (و میانگین هارمونیک محصولدهی (HMP (بهترین شاخصها برای تعیین ژنوتیپهای مقاوم به خشکی KS-31127 و KS-31150 ،KS-31139 ،KS-31112 ،KS-3138) دراین بررسی بودند

تجزیه به عاملها، تجزیه خوشهای، تنش کم آبی، شاخصهای مقاومت به خشکی، ضرایب مسیر