فرید انفرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع داری دانشگاه محقق اردبیلی
اردوان قربانی - دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه محقق اردبیلی
فرزاد میرزایی آقجه قشلاق - دانشیار گروه علوم دامی، دانشگاه محقق اردبیلی
جمال سیف دواتی - استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه محقق اردبیلی

مرحله رشد یا فنولوژیکی یکی از مهمترین عامل موثر بر ترکیب و ارزش غذایی علوفه مرتعی است. علاوه بر اینبرخی از مطالعات حاکی از تاثیر ارتفاع بر شاخص های کیفیت علوفه می باشد. بررسی ارزیابی تغییرات ارزش غذاییگونه T. kotschyanus در دو سطح ارتفاعی 2385 و 2970 متر از سطح دریا در سه مرحله فنولوژی رویشی، گل-دهی و بذردهی در مراتع جنوبشرقی سبلان صورت گرفت. در هر محدوده ارتفاعی تعداد 50 نمونه از پایههایگیاهی در سه مرحله فنولوژیکی و در دو ارتفاع برداشت شد. پس از آماده سازی شاخص های کیفیت اندازه گیری شد.درصد خاکستر، درصد چربی خام، درصد پروتیین خام و ADF در سطح ارتفاعی 2385 متر میانگین بالاتری نسبت بهسطح ارتفاعی 2970 متر نشان داد ولی تاثیر معنی داری مشاهده نشد. بالاترین درصد ماده خشک، درصد ماده آلی وADF در مرحله بذردهی مشاهده شد که تفاوت معنی داری با مرحله رویشی و گلدهی داشت (P<0.05). بالاتریندرصد NDF هم در مرحله بذردهی مشاهده شد، با این حال تفاوت معنی داری با مرحله گلدهی نشان نداد. بالاتریندرصد خاکستر، چربی خام و پروتیین خام در مرحله رویشی دیده شد که تفاوت معنی داری با دو مرحله گلدهی وبذردهی داشت. علت عدم تفاوت معنی دار تغییرات ارتفاع در پارامترهای کیفیت در این مطالعه را می توان در عدمتغییر محسوس در شرایط رویشگاهی در دو سطح ارتفاعی دانست. با افزایش سن گیاه و پیشرفت مراحل فنولوژیکیبر مقدار بافت های استحکامی مانند سلولز و لیگنین گیاه افزوده شده و در نتیجه از میزان پروتیین خام کاسته و بهعبارتی، کیفیت علوفه کمتر می شود.

ارتفاع از سطح دریا، ارزش غذایی، پروتیین خام، فنولوژی، سبلان، استان اردبیل