اراضی کلیسایی موقوفه قفقاز در دوران صفویه

کلیساها از جمله اماکن مذهبی بودند که در طول زمان با تغییراتی در ساختار خود و تحولاتی در میزان برخورداری از عطایا و اراضی موقوفه روبه رو شدند،که این تحولاتآنها ناشی از روی کارآمدن پادشاهیهای مختلف و موقعیت سرزمینی آنها بود. چه بسا که اگر در منطقهی حکمرانی شاهان مسلمان قرار میگرفتند این انتظار میرفت کهبا بی توجهی حاکمان و محدودیتهایی در زمینهی بهرهبرداری از اراضی متعلق به خود روبهرو شوند. از جمله در منطقهی قفقاز و مقارن با ظهور دولت شیعی مذهب صفویتصور براین بود که بدلیل تعصبات شیعی مآبانهی این دولت، کلیساهای واقع در مناطق مسیحی نشین ارمنستان و گرجستان با محرومیتهای ارضی از سوی آنها مواجهشوند.ولی برخلاف تصور این حاکمان بر میزان عطایای کلیساها از اراضی منطقه و همچنین امکان بهرهمندی راهبان از اراضی و مزایای آنها افزوده شد.لذا آنچه که دراین اثر درپی آن هستیم شناخت اراضی کلیسایی قفقاز و تحولات آنها در بازه زمانی مورد بحث است.

کلیدواژه ها:

کلیسا ، منطقه قفقاز ، نظام ارضی صفویه ، اراضی وقفی