مطالعه صفات موثر بر عملکرد بیوماس و روابط بین آنها در مرزه تابستانه با استفاده از روش های آماری چند متغیره

مرزه تابستانه با نام علمی S.hortensis گیاهی علفی از خانواده نعناعیان با خواص ادویه ای و دارویی است. ژرم پلاسم با ارزشی از این گیاه در ایران وجود دارد و 14 گونه تاکنون شناسایی شده که هشت گونه آن بومی ایران می باشد. ارزیابی روابط بین صفات مختلف گیاهان در شرایط محیطی متنوع، شناسایی صفات مهم و تاثیرگذار در توده ها و گونه های گیاهی که در عملکرد نهایی گیاهان نقش دارند، از استراتژی های مهم در برنامه های اصلاحی به شمار می رود. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و سه تیمار (عدم تنش، تنش خشکی و تنش شوری) اجرا گردید. صفات مورد اندازه گیری عبارت بودند از ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد شاخه های فرعی، وزن تر ریشه، وزن تر کل، وزن تر اندام هوایی، وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ساقه و طول ریشه، در تجزیه رگرسیونی گام به گام با متغیر وابسته وزن تر اندام هوایی، پنج صفت وزن ترکل و ریشه، وزن خشک ساقه و اندام هوایی و وزن خشک ریشه به ترتیت وارد مدل رگرسیونی شده و با ضریب تشخیص 99 درصد تغییرات وزن تر اندام هوایی را توجیه نمودند. با تجزیه به مولفه های اصلی، مولفه اول و دوم به ترتیب 89 و 7 درصد از تغییرات کل داده ها را به خود اختصاص داده و به مولفه های ویگور بوته و عملکرد بیوماس تر نامگذاری شدند. در نهایت با تجزیه کلاستر به روش UPGMA صفات در سه گروه با شباهت درون گروهی بالا گروه بندی شدند.

کلیدواژه ها:

مرزه تابستانه ، همبستگی صفات ، رگرسیون ، تجزیه چند متغیره