علی اصغر حجی - کارشناس پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان
سیدعلی رضا حسینی - کارشناس پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان
سیدعلیرضا آقایان - کارشناس ارشد هواشناسی کشاورزی اداره کل هواشناسی استان سمنان

روند افت کیفیت منابع تولید در بخش کشاورزی (Land degradation) چالش جدی عرصه های منابع طبیعی است. مهمترین فاکتور دخیل در این وضعیت، عامل انسانی است. بهره برداری تا بهینه انسان از منابع طبیعی عامل اصلی بوجود آمدن اینوضعیت بشمار می رود. مهمترین راه برای کاهش سرعت این روند و حرکت به سمت وضعیت بهینه، معرفی و ایجاد مشاغل جایگزین در عرصه های منابع طبیعی است. این مشاغل می بایست ضمن سازگاری با مناطق، نسبت به فعالیت های اقتصادی مخرب موجود واجد رجحان اقتصادی باشند. توسعه کشت گیاهان دارویی در اراضی شیبدار یکی از گزینه های مطلوب و مهم می باشد. زراعت دیم و همچنین چرای بی رویه در این اراضی، تاثیر بسزایی در فرسایش خاک دارد. در صورت وجود امکان استقرار گیاهان چند ساله که واجد ارزش اقتصادی نیز باشند، می توان ضمن ایجاد معیشت پایدار، از ادامه روند فرسایش خاک جلوگیری نمود. از این رو منافع اقتصادی این فعالیت، تنها در محصول برداشت شده از زمین خلاصه نمی شود. جلوگیری از فرسایش خاک، ذخیره نزولات جوی، امکان توسعه فعالیت اقتصادی زنبورداری و گردشگری از دیگر منافع سرشار این فعالیت بشمار می رود. در این طرح پس از تایید امکان استقرار گیاهان دارویی مختلف به شکل دیم، تولید چند رقم از گیاهان شامل آوزشن باغی، مرزه چند ساله و بادرنجبویه بصورت نمونه مورد تحلیل اقتصادی قرار گرفت و در خصوص سایر گیاهان مستقر شده در طرح نیز قابلیت تحلیل وجود دارد. با توجه به نتایج بدست آمده از طرح سه گیاه مذکور از عملکرد بیشتری برخوردار بودند انتخاب شد، با توجه به تغییرات قیمت، تحلیل حساسیت سناریوهای مختلف بررسی گردید. در هر سناریو نسبت منفعت به هزینه (B/C) محاسبه شد. عمر پروژه 10 سال و نرخ بهره 18% درنظر گرفته شده است.