پهنه بندی شدت فرسایش و تولید رسوب با استفاده از مدل اصلاح شده پسیاک وGIS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز ایریل چای)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 294

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ATTITTDE02_362

تاریخ نمایه سازی: 11 مرداد 1396

چکیده مقاله:

فرسایش خاک فرایند پیجیده ای شامل سه مرحله تخریب، حمل و رسوب گذاری می باشد. برآورد میزان فرسایش خاک و نسبت تحویل رسوب در حوضه های فاقد آمار رسوب با استفاده از روش های تجربی یکی از موارد اساسی برای برنامه ریزی و مدیریت حوضه های آبخیز است. حوضه آبخیز ایریل با مساحت حدود /08 79 هکتار در جنوب شرقی شهرستان نمین از توابع استان اردبیل قرار دارد. این حوضه از ناجیه شمال با جنگل های راش شمال ایران در ارتباط است. تخریب جنگل در این حوضه برآورد مقدار رسوب و کمی سازی آن را ضروری کرده است تا بتوان برنامه های مدیریتی را برای حفظ جنگل موجود و نهالکاری و دیگر کارهای آبخیزداری اتخاذ نمود. مدل MPSIAC یکی از روش های تجربی پرکاربرد در اکثر حوضه های آبخیز کشور است. در این مطالعه از نقشه های پایه و با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS (لایه های اطلاعاتی مورد نیاز تهیه گردید. در نهایت امتیاز عوامل 9 گانه موثر در مدل MPSIAC برای هر واحد کاری تعیین و از مجموع این عوامل میزان R) درجه رسوبدهی) در هر زیرحوضه و با توجه به نسبت مساحت آنها در کل حوضه بدست آمد و در نهایت با قرار دادن میزان R در فرمول مربوطه میزان رسوب برآورد گردید. نتایج مطالعه نشان داد مقدار رسوب ویژه حوضه /46 110 تن در مترمکعب در سال و رسوب کل /2 8735 تن در سال می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده در حوضه مورد مطالعه و مقایسه آن با اعداد جدول مربوط به مدل MPSIAC میتوان بیان نمود که حوضه آبخیز ایریل از لحاظ فرسایش و تولید رسوب در وضعیت خیلی کم قرار داشته و شدت رسوب دهی آن کمتر از 25 می باشد، همچنین مشاهده گردید میزان رسوب برآورد شده در این حوضه در کلاس رسوبدهی 1 و از نظر طبقه بندی کیفی فرسایش در کلاس درجه خیلی کم قرار داشته و طبق تعریف این کلاس، میتوان گفت که در این حوضه شدت فرسایش به میزانی نیست که اجرای برنامه های آبخیزداری ضرورت داشته باشد. فقط برای حفظ شرایموجود و حتی بهتر نموندن این وضعیت لازم است که برنامه های مدیریتی و بیولوژیکی در این حوضه اجرا گردد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمد حسین چی

دانشجوی دکتری ژیومورفولوژی پردیس ارس دانشگاه تهران

علی فرجی

دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیز داری دانشگاه محقق اردبیلی