جواد قانعی اردکانی - استادیار، گروه زمینشناسی دانشگاه پیام نور - مرکز تفت
زهرا ملکی - دانشجوی کارشنارسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی مرکز تفت

دردودهه اخیرنشست و فرونشست دراستان یزد و بخصوص دردشت یزداردکان عامل ایجادخسارت های فراوان دراین منطقه شده است نمودظاهری فرونشست ها بصورت نشست و ترک های بزرگ درسطح جاده ها و ساختمان های مسکونی و اداری شکسته شدن لوله های ابرسانی و سوخت رسانی کج شدن دکلهای انتقال برق و بازشدن ترک ها درزمین های کشاورزی نمایان است درتحقیق حاضر که پس ازچندین بررسی بی نتیجه قبلی انجام پذیرفته است یک گمانه عمیق و چهارگمانه سطحی حفرشده و ضمن بررسی نحوه انتشارترک ها درداخل زمین نمونه های اخذشده تحت ازمایشهای گوناگون فیزیکی شیمیایی و مکانیکی قرارگرفته اند این تحقیق نشان داد که دوعامل بیرونی و درونی موجب فرونشست ها شده اند شکل توپوگرافی و شرایط جریانهای سطحی و تمرکزجریانها دریک محل محدود به همراه رمبندگی خاک ووجود تخلخل زیاد موجب ایجادترک های شعاعی و محیطی همراه با نشست و با قابلیت گسترش میشود با مشخص شدن سازوکارفرونشست ها روشهای ترمیم و ممانعت ازتخریب درجاده ها ساختمان ها و تاسیسات پیشنهادشده است ایجادآبرو درمحل تجمع آب پرکردن داخل ترک ها به وسیله مخلوط خاک و سیمان و ایجادمسیرهای کنترل شده جریانهای سطحی باساختن دایک های کم ارتفاع ازجمله روشهای ترمیم وجلوگیری ازتخریب و فرسایش و کاهش اثرات زیست محیطی آن می باشد

فرونشست زمین، دشت یزد اردکان، ترک زمین، زیست محیطی،علل فرونشست