عباس افتخاری - عضو هیت علمی دانشگاه هنر، دانشجوی دکتری مرمت آثار دانشگاه هنر اصفهان
حسن احمدی - دانشیار، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده هنر و معماری، گروه مرمت آثار

معماری سنتی ایران، آکنده از بناهای گنبدی خصوصا گنبدهای قوسی است، پوسته خارجی این گنبدها در معرض تغییرات جویو روند فرسودگی قرار دارد، لذا ضرورت حفاظت، نگهداری و مرمت این قسم از بناها به طور مستمر، نسبت به سایر بخش های بنابیشتر احساس میشود. بدیهی است داربست، تنها راه دسترسی به گنبد است و لذا بسیار با اهمیت تلقی شده و کیفیت وکارکردآن در امر مرمت بنا بسیار تاثیرگذار است. مجموعه اقدامات حفاظتی و مرمتی دارای اقتضایات و ضروریاتی است که باید در حینکار در نظر گرفته شود تا اهداف چنین پروژه هایی تامین و اجرای آنها به بهترین وجه تضمین گردد. اما سیستم های داربستی مورداستفاده در چنین پروژه هایی، از نوع داربست هایی است که در پروژه های ساختمانی مورد بهره برداری قرار می گیرد و بر اساسگزارشات و مشاهدات انجام شده، این داربست ها با ویژگی های ساختاری و فنی خاص خود، قادر نیستند دسترسی پذیری مناسب وضروری در مرمت گنبدهای قوسدار را فراهم آورند. در طی مصاحبه هایی که محقق با چند مرمتگر با سابقه و پیش کسوت دراین پروژه ها داشته است، مشکل نارسایی سیستم های فعلی در دسترسی پذیری گنبد قوسدار تایید شده است. مقاله پیش رو بهبررسی مشکل نارسایی سیستم های داربستی از منظر دسترسی مناسب پرداخته و راهکارهایی فنی جهت بهبود و رفع آن در اجزاءداربست ارایه می دهد. به این معنی که محقق در این پروژه ایده اصلاح ساختار عملکردی اتصالات را در نظر داشته و بنا دارد کهویژگی و عملکرد جدیدی طراحی نماید که قابلیت چرخش در زاویه های تعریف شده را با امکان قفل شوندگی داشته باشد تابتواند از این طریق مشکل چرخش سیستم داربستی دور گنبد با قوس های متغیر را رفع نماید و علاوه بر اینکه از این طریقدسترسی را راحت تر می نماید، ایمنی را نیز برای مرمتگر و بنا بالا ببرد. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق در این مقاله،توصیفی تحلیلی است.

داربست، دسترسی، بنای تاریخی، گنبد قوس دار