محمود قلعه نویی - دکترای طراحی شهر، اصفهان خ استانداری دانشگاه هنر اصفهان
امیرحسین کناره جو - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، اصفهان

آسیب های زیست محیطی ناشی از مصرف بی رویه انرژی و محدودیت های منابع انرژی تجدیدناپذیر نه تنها دغدغه بسیاری از کارشناسانمحیط زیست تلقی میشود بلکه بسیاری از طراحان محیط را نیز نسبت به نحوه مداخلات و آثار زیست محیطی طرح هایشان به تفکرواداشته است. کارا بودن انرژی اگرچه در ابتدا در حوزه های صنعت و تکنولوژی مطرح شده اما ارتباط قوی مابین ویژگی های هر شهر ومیزان مصرف انرژی توجه طراحی شهری پایدار را به این مبحث معطوف داشته است.امروزه طراحی شهری به سطحی از تکامل رسیدهاست که میتواند با اتخاذ تصمیماتی از مقیاس کلان تا خرد شهری،حفاظت و کارایی مصرف انرژی در شهر ها را بهبود بخشد.در این بینطراحی شهری با هدف هدایت و کنترل فرم کالبدی شهر و عرصه های عمومی آن نقش مهمی در افزایش کارایی انرژی و کاهش مصرفانرژی ایفا می نماید. از سوی دیگر توجه صرف به ابعادفرمال و عملکردی از سوی بسیاری از طراحان شهری نیز گاه سبب نادیده انگاشتنتبعات و آثارزیان بار افزایش مصرف انرژی در بسیاری از طرح ها می شود.بررسی اصول طراحی شهری انرژی کارا نشان می دهد که این اصول ریشه در ارکان پایداری انرژی دارد اصول طراحی شهری پایدار رادنبال می نماید. مفاهیمی که همگی در پی دست یافتن به اهداف توسعه شهری پایدار در سطحی فراتر می باشد.هدف از این پژوهش، بابررسی دیدگاه های صاحب نظران در حیطه نظری می توان کیفیت های ارزشمندی را استخراج نمود که در تشخیص و ارایه شاخص هایطراحی شهری انرژی کارا قابل استفاده است.در بعد عملی راه حل هایی که در شهر های سنتی برای تامین انرژی مورد نیاز در غیابسوخت های فسیلی به کار گرفته می شده است، تجربیات گرانقدری هستند که باید مجددا مورد بازبینی و استفاده قرار گیرند.لذا این پژوهش تلاش میکند تا پس تعریف طراحی شهری انرژی کارا وتبیین اصول، کیفیت ها و معیارهای آن، شاخص های مناسب انرژی -کارایی را از دل این اصول استخراج نماید و با سنجش و ارزیابی این شاخص ها،اصول و رهنمود های طراحی را در مبحث کارایی انرژیسازماندهی و ارایه نماید.