میلاد ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد سوادکوه،سوادکوه،ایران
علیرضا قاراخانی - عضو هیات علمی گروه معماری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب،تهران،ایران

معماری در ایران،حداقل دارای سابقه ای ده هزار ساله می باشد. با ورود اسلام،مسجد و ساخت آن این هنر مورد توجهواقع شد. هنر اسلامی به معنای وسیع کلمه به تمام هنرهایی که بعد از اسلام در محدوده طلوع آن و نزول کتاب وحی الهیانجام گرفته است اطلاق می شود و رابطه مستقیم با دین اسلام ، قرآن و پیامبر آن حضرت محمد ص دارد.هنر اسلامیخود به تنهایی تجلی گاه هنر زیبایی در عیان است و آرایه ها تنها صورت و نمادی ، تمثیلی از بیان این زیبایی ژرفهستند که ، که در موقیعت های زمانی و مکانی گوناگون به اشکال گوناگون ظاهر می شوند.در تقسیم بندی بناها،مسجددر هنر معماری اسلامی جایگاهی ویژه و منحصر به فرد دارد و ایرانیان با توجه به مبدا یگانه و آفریدگار جهان در ساختمساجد (که توجه را به سوی عالم بالا و وحدانیت معطوف می دارد.) سعی و کوشش فراوانی انجام داده اند. آرایه ها درمعماری اسلامی، یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین مولفه های وحدت بخش به شمار می رود.تزیینات، بخش عمدههماهنگ کننده در معماری و طراحی اسلامی است؛همانطور دالو جونز در مقاله جامع خود با نام سطح، الگو و نور جهان اسلام، با ویرایش جورج میشل نگاشته است :تزیینات عاملی است که هنر سرتاسر دنیای اسلام را در ارتباط با همقرار می دهد. در این پژوهش که به صورت مطالعات کتابخانه ای و برداشت از مقاله های مرتبط با موضوع صورت گرفته،سعی بر آن است که به گوشه ای از ابعاد حکمت بکارگیری آرایه ها در کتیبه های معماری ایرانی - اسلامی (مسجد)پرداخته شود.

معماری ایرانی- اسلامی، آرایه ها، کتیبه، مساجد