کنترل ریزگرد های نمکی به روش غیرزیستی و با استفاده از اختلاط آنها با آهک و رس

هنگامی که بستر نمکی حاصل از خشک شدگی دریاچه ارومیه تحت وزش بادهای شدید منطقه قرار می گیرد پدیده حرکت ریزگردهاینمکی در پایین دست باد غالب منطقه شکل می گیرد که باعث شوری و کاهش شدید حاصلخیزی خاک اراضی کشاورزی و باغ های دو استانآذربایجان شرقی و غربی می گردد. در این تحقیق با بکارگیری روش غیرزیستی، از ترکیب خاک نمکی با خاک رس و آهک برای کنترلریزگردهای نمکی استفاده شده است. به منظور بهینه سازی مقادیر رس و آهک، اختلاط های لازم پایلوت با استفاده از نرم افزار Design Expert V 7.0.0 ، طراحی شدند. برای ارزیابی عملکرد فیزیکی و مقاومتی اختلاط ها از آزمایش های تراکم و CBR استفاده شده است.جهت ساخت و عملآوری 12 نمونه طراحی شده، ابتدا پارامترهای بهینه تراکم با استفاده از آزمایش تراکم تعیین گردید. نتایج این آزمایش هانشان می دهد که با افزودن آهک و رس به خاک نمکی، وزن مخصوص خشک ماکزیمم تمام نمونه ها افزایش و درصد رطوبت بهینه آنهاکاهش می یابد. سپس، برای ساخت هر یک از نمونه ها، خاک رس و آهک تحت رطوبت بهینه مربوطه به خاک نمکی افزوده شد و پس از7 و 28 روز عمل آوری، تحت آزمایش CBR قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش های CBR نشان می دهد که اگرچه اختلاط خاک نمکیبا 5 درصد آهک تنها (در غیاب رس)، مقدار CBR خاک 28 روز عمل آوری را به 33 درصد افزایش می دهد ولی اختلاط توام خاک با رسو آهک، به مراتب می تواند CBR خاک را افزایش دهد. به گونه ای که، در این تحقیق، نتایج بهینه سازی دو متغیر رس و آهک نشان میدهد که با افزودن توام 5/3% آهک و 2/6% رس، مقدار CBR خاک به 118/5 درصد افزایش می یابد. نهایتا، با این افزایش CBR مقادیرپارامترهای مقاومتی بویژه، مقاومت برشی خاک افزایش یافته و کنترل ریزگردها با روشی به مراتب اقتصادی تر نسبت به مالچ های زیستیمیسر می شود.

کلیدواژه ها:

ریزگرد نمکی ، تثبیت خاک نمکی ، دریاچه ارومیه ، رس ، آهک ، مقاومت برشی ، CBR