مسعود پرویز - دانشجوی کارشناسی ارشد فرآوری محصولات شیلاتی، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ایران
کاوه رحمانی فرح - استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ایران . استادیار گروه کنترل کیفی و پاتوبیولوژی، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ایران

ماهی یکی از منابع با ارزش پروتیین حیوانی می باشد که در سال های گذشته با افزایش میزان تولید آن، عمل آوری آن در کارخانه های فرآوری آبزیان اهمیت بیشتری پیدا کرده است. هدف از این پژوهش دستیابی به راندمان وزنی آماده سازی در تولید فیله با استخوان و همچنین تاثیر نوع روش عمل آوری بر مقدار افت وزن در این گونه ماهی در خط تولید کارخانه های فرآوری آبزیان بود. در این پژوهش ماهی شبه شوریده چشم درشت (Pennahia macrophthalmus) در سه سایز مختلف S ، M و L سرزنی، باله زنی، پوست گیری، تخلیه امعاء و احشاء شدند و در پایان فرآیند ماهی ها وزن شدند. همچنین ماهی سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) تازه در یک سایز 2000-1000 بصورت بدن سر، تن پاک باسر، تن پاک بدون سر و فیله خالص جدا گردید و در پایان هر مرحله وزن گردید. مقادیر مختلف افت وزنی با توجه به اندازه آنها بررسی گردید. نتایج نشان دادند که راندمان فرآیند سرزنی، پوست گیری، تخلیه امعاء و احشاء ماهی منجمد در حجم صنعتی با توجه به اندازه آنها از کوچک تر به بزرگ تر به ترتیب 73/39%، 42/42%و 35/43درصد می باشد. افت وزنی در ماهی ریزتر نسبت به ماهی درشت تر با یک روش عمل آوری بیشتر بود. درواقع اندازه ماهی بر میزان درصد بازماندگی تاثیر معنی داری داشت (05/0> P). نتایج این تحقیق عمل آوری ماهی درشت تر در همان گونه نسبت به ماهی ریزتر بیشترین بازده را حاصل می کند.

ماهی شبه شوریده چشم درشت، ماهی سنگسر معمولی، عمل آوری، افت وزنی، راندمان تولید