هادی مومنی
معصومه باقریان

تیتوس بورکهارت Titus Burckhardt ففیلسوف و هنرشناس اروپایی در مورد خوشنویسی اسلامی به این نتیجه رسیده است که: شریفترین هنر بصری در جهان اسلام، خوشنویسی است و هیچ هنری در پرورش ذوق هنری مسلمانان بهاندازه خوشنویسی موثر نبوده است. در بین تمام انواع خط یکی از مهمترین و اصیلترینلقب دادهاند. خط نستعلیق دارای ظرافتها و عروس خطوط اسلامی خطوط ایرانی نستعلیق است. آن را گردشهای لطیفی درحرکتها و شکل حروف است تا حدی که روحیه و ذوق هنری ایرانیان را به بهترین نحو به نمایش میگذارد. به نظر میرسد در شکلگیری نستعلیق خطوط مورداستفاده در ایران پیش از اسلام نظیر خط پهلوی موردتوجه بودهاند . سوال اصلی این پژوهش این است که خط نستعلیق چه کارکردها و جایگاهی در فرهنگ ایرانی داشته است. در نستعلیق، زیبایی و تناسب، هماهنگی و استواری در حد کمال به همآمیخته است. نگارنده در این مقاله میکوشد در ابتدا با نگاهی به جایگاه و اهمیت کلام در فرهنگ اسلامی نسبت آن را با خوشنویسی ردیابی کند؛ و در ادامه با پیش کشیدن یکی از مهمترین انواع هنر ایرانی یعنی خوشنویسی خط نستعلیق به مطالعه و بررسی چیستی آن، تاریخچه و مهمترین هنرمندان و مکاتب آن بپردازد

خوشنویسی، اسلام، خط، کلام، نستعلیق، فرهنگ ایرانی