مهسا انوری آذر - کارشناس علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان، ایران
داریوش طهماسی اقبلاغی - کارشناس علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان، ایران

در پژوهش حاضر میزان پژوهش محوری کتاب علوم تجربی پایه ی دوم ابتدایی بر اساس تکنیک تحلیل محتوای ویلیام رومیمورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش از نوع روش تحلیل کیفی است که به توصیف عینی و منظم محتوای آشکار مطالبدرسی و آزمایشگاهی می پردازد. جامعه ی مورد بررسی کل کتاب علوم تجربی پایه ی دوم ابتدایی بوده، که کلیه دروس بهعنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار استفاد شد چک لیستی شامل هشت جمله ی ویلیام رومی می باشد کهعبارت اند از: a (جمله هایی) c جمله هایی که کتاب به صورت نتیجه گیری بیان کرد )، d (جمله های تعریفی)، e (جمله هاییکه به نحوی از فراگیر می خواهد تا تغییر و تفسیری انجام دهد)، f (سوال هایی که بلافاصله جواب را به همراه ندارند)، g (جمله هایی که فعالیتی از فراگیر می خواهد. مثال، در دفتر خود نموداری رسم کنید)، h (پرسش و تمرین هایی که پاسخ به آنمستلزم آزمایش و تحقیق است). وعمد ترین یافته های این پژوهش عبارتنداز: متن و فعالیت های کتاب علوم تجربی پایه ی دومابتدایی از ضریب درگیری مطلوبی برخوردار بود (I=0/30) که بیانگر ارایه ی فعال محتوا می باشد. پرسش های مطرح شد بیشتراز نوع فعال بود و دانش آموزان را به فعالیت و پژوهش دعوت می نماید. تعداد جملات درکی در همه ی دروس نسبت بهجملات حفظی برتری چشمگیری دارد، درس 10 دارای بیشترین ضریب درگیری بود (I=0/59) و درس 5 دارای کمترین میزانضریب درگیری (I=0/16) بود است. بهتراست در تحلیل محتوای کتاب فقط به تحلیل متون کتاب اکتفا نشود و تصاویر نیز موردتحلیل قرار گیرند.

کتاب درسی، علوم تجربی پایه ابتدایی، تحلیل محتوا، ویلیام رومی، پژوهش محوری