فاطمه محور - کارشناس ارشد معماری دانشگاه شهید بهشتی

با توجه به پیشرفت بشر در همه زمینه ها، طراحی و معماری بیمارستان نیز شاهد رشد و پیشرفت چشم گیری بوده است. تحقیقات اخیر ثابت کرده که فضای دلنشین و زیبای بیمارستان تاثیر زیادی در روند بهبود بیماران دارد. معماریشفابخش، معماری انسانگرایانه برای ایجاد رفاه در بیمارستان است و هدف آن، تسریع سلامت ذهن، بدن و روح و روان از طریق معماری است . برای رسیدن به این مهم، در این پژوهش به بررسی دو پارامتر موثر در طراحی فضای شفابخش یعنینور و رنگ پرداخته شده است؛ مطالعات فراوانی بر روی تاثیر روشنایی خورشیدو همچنین رنگ بر سلامتی انسان انجام شدهاست. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر پارامترهای نور طبیعی و مصنوعی و رنگ های مناسب بر ایجاد محیطی شفابخش و بهبود دهندگی آن برای بیماران می باشد. شناخت چگونگی بهکارگیری رنگ در مراکزدرمانی با توجه به ویژگیهر رنگ، برهم کنش میان آنها و بر هم کنش میان نورو رنگ، با در نظر گرفتن نیازهای خاص بیماران جهت بهبود شرایط محیطی، جلوگیری از سردرگمی و کاهش خطا در تشخیص بیماری از اهداف دیگر این پژوهش است.این مطالعه با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. ابتدا به جمع آوری داده ها و اطلاعات بر اساس ادبیاتعلمی موضوع در کتابخانه ها و مقالات علمی و پایگاه های اینترنتی معتبر پرداخته شده است و پس از انجام تحلیلمحتوایی آن ها به روش توصیفی تحلیلی مورد تحقیق و بررسی قرار گفته اند. در انتها به این جمع بندی رسیده شد که برای ایجاد محیطی شفابخش با استفاده از نور روز ، باید توجه ویژه ای به جهت گیری ساختمان ، متوسط نور مورد نیاز ، ابعاد پنجره ، زاویه ورود نور ، ضریب شفافیت پنجره ، رنگ روشن یا تیره ، خیرگی نور ، چگونگی پخش نور در فضاهایدرمانی داشت .به کارگیری صحیح رنگ ها در بخش های مختلف مراکز درمانی عاملی بسیار مهم در روند بهبود بیماران بهشمار می آید .طراح با ایجاد محیطی مناسب و مطبوع با استفاده از رنگها به طور مستقیم و غیرمستقیم در وضعیت روحی و روانی و همچنین جسمی بیمار تاثیر می گذارد و سرعت روند بهبود وی را تغییر می دهد. برای هر فضا در بیمارستان با توچه به عملکرد آن باید رنگ مناسب را در نظرگرفت. بازدهی و کارایی پرسنل بیمارستانی و همچنین وضعیت روحی و روانی همراهان بیمار نیز متاثر از این طراحی می باشد..

بیمارستان، نور خورشید، نور مصنوعی، رنگ