خدیجه صفری - مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی و مدرس دانشگاه پیام نور
عبدالرضا شهیدی بنجار - کارشناس ارشد مدیریت شهری
بیژن فیروز جهانتیغی - کارشناس کشاورزی

امروزه صنعت توریسم به عنوان یک صنعت پر درآمد و اشتغال زا، در صحنه جهانی اهمیت زیادی پیدا کرده است؛ به طوری که بر اساس آمارهای جهانی، توریسم بیش از 10 درصد تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده و این سهم نیز به طور فزایندهای در حال افزایش است. اکوتوریسم نیز در سالهای اخیر مورد توجه فراوانی قرار گرفته است. اکوتوریسم علاوه بر حفظ محیط زیست، تعادل عادلانه درآمد و ثروت، اشتغال زایی، کاهش بیکاری و مفاسد اجتماعی و افزایش رفاه اجتماعی را به دنبال دارد. مناطق مختلف کشور به لحاظ توانمندیهای اکوتوریسمی از قابلیت های ویژهای برخوردار هستند. بر این اساس، شناسایی قابلیتها و راهکارهای توسعه طبیعت گردی در نواحی مختلف جغرافیایی از اهمیت اساسی برخوردار است. در این پژوهش استان سیستان و بلوچستان به عنوان یک استان توانمند و برخوردار از توانمندیهای ویژه مورد مطالعه قرار گرفته است. یکی از جاذبه های منحصر به فرد این استان گل فشان ها هستند که از دیدگاه اکوتوریسم و جذب طبیعت گرد، از جایگاه ویژهای برخوردارند. روش انجام این پژوهش، توصیفی، تحلیلی و پیمایشی ) است. برای سطح بندی قابلیتهای ژیوتوریسمی گل فشانهای استان از مدل تحلیل خوش های استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که گل فشانهای درابول شرقی، درابول غربی و سیصاد در سطح اول، گل فشانهای سند میرسوبان، وشنام و پیرگل در سطح دوم و گل فشانهای سگاری، تلاب، بربرک، عین، ناپگ و کاشی در سطح سوم (پایینترین سطح) از نظر جذب ژیوتوریست قرار دارند. جهت رشد فضایی محدوده گل فشانهای استان و موفقیت در جذب طبیعتگردی، در راستایی توسعه پایدار، لازم است به ترتیب گل فشانهای سطح سوم، دوم و اول در اولویت توسعه فضایی قرار گیرند.

اکوتوریسم ، رشد فضایی ، گل فشان ، توسعه پایدار ، سیستان و بلوچستان