الهام جعفرحدادیان - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه شهید چمران اهواز
پرژک ذوفن - استادیارگروه زیست شناسی، دانشگاه شهیدچمران اهواز
محمد شفیعی - استادیار گروه ژنتیک، دانشگاه شهید چمران اهواز

تنش در علوم زیستی عامل فیزیکی یا شیمیایی است که موجب تحت تاثیر قرار گرفتن موجود زنده می شود. در میان فلزات سنگین، کادمیوم Cd عنصری غیرضروری و سمی برای گیاه است که به سرعت جذب ریشه شده و رشد و بقای گیاه را به خطر می اندازد. شور شدن خاک یکی از تنش های مهم غیر ریستی در محصولات فاریاب است که در کنار آلودگی فلزات سنگین خطری برای امنیت غذایی بشر به شمار می آید. از آنجایی که شوری بر قابلیت دسترسی به فلزات در خاک اثر می گذارد، فاکتور مهمی در انتال فلزات سنگین از جمله کادمیوم از ریشه به اندام هوایی است. این پزوهش با هدف بررسی تاثیر متقابل تنش شوری و کادمیوم بر استقرار جوانه های پنیرک اجرا شد. بدرهای پنیرک با کشت پتری دیش تحت تیمارهای کادمیوم( صفر و 550 میکرومولار) و کلرید سدیم ( صفر، 25 و 50 میلی مولار) به تنهایی یا در ترکیب با هم به مدت 8 روز در انکوباتور با دمای شبانه روزی 2 ± 24 درجه سانتی گراد فرار گرفتند. تیمارهای مختلف کادمیوم و شوری موجب کاهش معنی داری( 0/05> p) در طول ریشه چه، ساقه چه ، وزن تر گیاهچه ، سرعت و درصد جوانه زنی و بنیه بذر در مقایسه با شاهد شدند. نیمارهای شوری به ویژه 25 میلی مولار کلرید سدیم نسبت به سایز تیمارهای کادمیوم و شوری تاثیر مثبت تری بر شاخص های ذکر شده داشتند، اگر چه در مقایسه با شاهد منجر به کاهش در این شاخص گردیدند. به نظر می رسد که در مرحله جوانه زنی پنیرک، اثرات سمی ناشی از کادمیوم بواسطه تیمار شوری ملایم کاهش نمی باید.

پنیرک، جوانه زنی، کادمیوم، کلرید سدیم