زهرا دهقانی محمد ابادی - کارشناسی ارشد معماری، واحد هیدج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
علیرضا جزء پیری - گروه معماری، واحد هیدج، دانشگاه آزاد اسلامی، هیدج، ایران

یکی از شاهکار های معماری ایران طراحی پوشش های سقف با سازه های پیشرفته در زمان و مکان خاص خود بوده است. گنبد هدیه معماری ایرانی به جهان اسلام است. واضح ترین نماد وحدت در عین کثرت. گنبدخانه از نظر فضا و معنا اصلی ترین بخش مسجد و امامزادگان است. همه اجزا کمک می کنند تا معماری به گنبدخانه ختم شود. گنبدخانه مرکز وحدت است و همه چیز از رواق و هشتی و... می آید و به گنبدخانه منتهی می شود. گنبد چشم و ذهن شما را به یک سمت می برد. ارتفاع بلند آن هم مرتبگی و تعالی را به یاد می آرود. وقتی زیر گنبد قرار می گیرید درمیابید چقدر کوچک هستید و این مقیاسی است برای اینکه بدانید که هستید و چه اندازه ای هست.به دلیل زلزله خیز بودن ایران و سست بودن بستر خاک، همچنین فقدان سنگ و چوب در قسمت اعظمی از ایران، معماری خاصی بر مبنای قدرت سازه ای سقف های پوسته ای شکل گرفت. در این شیوه، ایرانیان برای پوشاندن سقف ها به استفاده از پوشش های قوسی شکل و گنبدی روی اوردند که هم تحمل نیروی انها زیاد است و هم توانایی پخش کردن بهتر نیرو ها را دارند، ضمن انکه با مصالح موجود به راحتی در دهانه های وسیع قابل اجرا بوده است.

گنبد، پوشش سقف، گنبد خانه، امامزادگان، تزیینات