امیر درخشش - دانشجوی دکتری تخصصی، رشته جغرافیا _ برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر

شهر و اجزای آن، با مبادلاتی (جرم و انرژی و اطلاعات) که انجام می دهند، دچار تحول و تغییر می شوند. تحول و تغییر با خود، کمبودها، مسایل و مشکلات ، محدودیت ها و نیا زهایی را به همراه دارد. رفع کمبودها و نیازها و حل کردن مسایل و مشکلات، با تعیین و تبیین هدف شروع می شود. با پرداختن به کمبودها و نیازها و محدودیت ها، هدف ابزاری، و با توجه به مسایل و مشکلات، هدف اساسی(بنیانی) امکان تعیین و تبیین یافته، شهر را در مسیرحرکت مشخص قرار خواهد داد. از این رو، تعیین هدف در فرآیند برنامه ریزی شهر ضرورت یافته، لزوم تعین جایگاه آن در فرآیند یادشده، بیش از پیش احساس می گردد. بررسی و مطالعه شهر با نگرش سیستماتیک، شهر را در سطوح و رده های گوناگون مطرح کرده، کمبودها و نیازها، مسایل و مشکلات و محدودیت های همان سطح و رده از شهر رابه عنوان خروجی (تبعیت از اصل سلسله مراتبی) ارایه می دهد. هدف طی فرآیندی به طور سلسله مراتبی تعیین و تبیین می شود. ورودی این فرآیند، خروجی (محصول و الگو) دو مرحله از فرآیند برنامه ریزی شهر، یعنی اهداف فرادست و مرحله شناسایی و شناخت سیستم شهر می باشد. در این مقاله فرآیند تعیین و تبیین هدف به عنوان روشی ارایه می گردد . با استفاده از مولفه ها، ابعاد و مشخصه ها، هدف تعیین و تبیین می شود، تا در ادامه، با اولویت بندی آنها، به عنوان ورودی و سایر مراحل فرآیند برنامه ریزی شهر بتواند مورد استفاده قرار گیرد.

واقعیت فیزیکی، ترسیمات تجویزی، یکپارچگی بصری و ساختاری، کیفیت زندگی ، زبان فطری