سنت تذهیب در قرآن های دوره تیموری

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: کنفرانس بین المللی معماری، شهرسازی، عمران، هنر و محیط زیست؛ افق های آینده، نگاه به گذشته
  • کد COI اختصاصی: ICAUCAE01_0581
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 642
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا دوکوهکی

دانشجو، کارشناسی ارشد، گروه هنر و معماری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

علی اکبر شریفی مهرجردی

استادیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه یزد

چکیده

بشر از ابتدا به دنبال یافتن راه هایی جهت انتقال مفاهیم گسترده اجتماعی، فرهنگی، قومی و مذهبی خود به دیگران بوده است. یکی از بهترین راه ها و مسیرها، بویژه در انتقال مفاهیم مذهبی به غیر از نوشتن، تصاویر و یا آراستن متون نسخه ها می باشد. در نتیجه هنر کتابت و کتاب آرایی مذهبی، از پیش از اسلام اعتبار و اهمیت ویژه ای در نزد همگان داشت. این جایگاه و اهمیت پس از ورود اسلام به ایران، در کتاب آرایی صفحات قرآن، باقی ماند. اوج این هنر هنرهای در دوره تیموری بود. لذا این پژوه ضمن مطالعه قرآن های موجود از این دوره، پاسخی به این پرسش است که سنت تذهیب در قرآن های دوره تیموری چه ویژگی هایی دارد این نوشتار با هدف ساخت افق آینده ی صفحه آرایی، المان های موجود در کتاب آرایی این دوره شناسایی نموده است. ضرورت آن ارتقاء گرافیک معاصر با ایجاد سبک های جدید می باشد که دانشجویان، اساتید هنر، گرافیست ها و ناشران می توانند از آن بهره جویند. روش تحقیق تحلیلی و تاریخی بوده و جمع آوری اطلاعات با مطالعه میدانی و کتابخانه ای صورت گرفته است. در دوره تیموری حاشیه آیات، دارای نقوش و جدول منحصر به فرد است. به کارگیری رنگ طلایی و لاجوردی مانند نق دسته گل های طلایی با شکوفه های رنگین، بر زمینه آبی رنگ، خاص این دوره است. گل های طوماری اسلیمی و نخلک ها، غالبا با تسمه های درهم بافت در تذهیب مورد استفاده بوده است. همچنین رنگین کردن حواشی، صفحات اول و آخر، سر فصل ها، عناوین کت ، اوایل سوره ها و احزاب قرآنی را با ستارگان، اشکال هندسی، گل و بوته، شاخه و برگها، انواع ترنجها، اشکال لوزی و بادامی و غیره تزیین در این دوره رواج داشت. در مجموع با بکارگیری مجدد هنر تذهیب و بومی سازی در طراحی گرافیک امروز، می تواند باعث ایجاد حرکت های جدید، جذب مخاط و همچنین توسعه صنعت نشر و تبلیغات در آینده شد. لازم به ذکر است همواره تناسب با موضوع امری اساسی می باشد.

کلیدواژه ها

صفحه آرایی، قرآن، تیموری، گرافیک معاصر، بومی سازی، تذهیب

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.