اولویت بندی توسعه پایدار مناطق شهری (مطالعه موردی : مناطق 22 گانه شهر تهران)

با افزایش جمعیت و مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ و بالتبع آن، تمرکز امکانات و خدمات در آنها، باعث گردیده تا بسیاری از شهرهای بزرگ کشور از جمله تهران دچار معضلاتی از قبیل عدم توزیع متناسب امکانات و خدمات در همه مناطق شهری، کاهش سرانه نماگرهای توسعه در بخش هایی از شهر، ناهنجاری های شدید اجتماعی– اقتصادی، پیدایش نابسامانی های کالبدی و مشکلات دیگر گردند که این امر، لزوم توجه به نابرابری های ناحیه ای را دو چندان می نماید. هدف مقاله حاضر، تعیین درجه توسعه یافتگی و میزان نابرابری های ناحیه ای در مناطق شهری تهران، می باشد. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی است و از مدل های کمی استفاده شده است. برای شناخت سطوح برخورداری مناطق 22 گانه شهر تهران، با استفاده از آمار و اطلاعات سرشماری سال 1390 از 47 شاخص در زمینه های اقتصادی، اجتماعی– فرهنگی و زیربنایی– مسکن استفاده گردیده و نتایج آن با بهره گیری از مدل تحلیل عاملی ارزیابی شده و سرانجام جهت تقسیم مناطق در گروه های همگن از روش تحلیل خوشه ای بهره گرفته شده است. برای ارزیابی داده ها از نرم افزارهای Excel و SPSS و همچنین برای ترسیم نقشه ها از نرم افزار ArcGIS10 استفاده گردیده است. نتیجه حاصل نشان می دهد که امکانات و خدمات در مناطق شهر تهران به صورت هماهنگ توزیع نشده اند. به نحوی که منطقه 6 توسعه یافته ترین و مناطق 20 و 22 محروم- ترین می باشند.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، توسعه یافتگی ، مدل تحلیل عاملی ، تحلیل خوشه ای ، مناطق 22 گانه تهران