عباس منصوری - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
حمید رضا وثوقی فر - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
وحید خلیلی خرم - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جن

یکی از مسایل مهمی که در زمینه سدهای RCC مطرح است، تعیین طرح اختلاط بتن غلتکی می باشد که با توجه به جدید بودن نسبی بتن RCC و عدم تجربه کافی در ایران، معمولا وقت و هزینه زیادی را می طلبد . در این مقاله، هدف بررسی عوامل موثر بر خواص بتن غلتکی و ارائه نحوه دستیابی به طرح اختلاط بهینه بتن غلتکی با توجه به سه معیار مقاومت فشاری، کارایی مناسب و عدم جداشدگی دانه ها می باشد. در این راستا به این روش عمل شد که تعداد زیادی طرح اختلاط با سنگدانه های شکسته و طبیعی ساخته شد و اثرات نوع و مقدار سیمان وپوزولان، نوع و دانه بندی مصالح سنگدانه ای، نوع و مقدار مواد افزودنی و مقدار آب بر روی خواص بتن غلتکی خصوصا مقاومت فشاری و کارآیی مورد بررسی قرار گرفته است . سنگدانه های مصرفی در چهار گروه طبقه بندی گردیدند و دارای حداکثر اندازه 50 میلیمتر می باشند. یافته ها حاکی از آن است که میزان مصالح ریزدانه در حدود 9 الی 11 درصد حجمی کل مصالح مناسب است . همچنین جداشدگی سنگدانه حساسیت زیادی به تغییرات میزان آب دارد . ضمنا افزودن پوزولان تا 30 درصد حجمی سبب بهبود خصوصیات بتن سخت شده می شود. در ضمن طرحهای حاوی افزودنی منتخب حدود 12 درصد مقاومت فشاری بالاتری نسبت به طرحهای دیگر کسب کردند . همچنین با افزایش دوزاج Chrysoplast از 0,6 به 0,8 درصد در شرایط یکسان، حدود 9 درصد افزایش مقاومت و 3 درصد نیز کاهندگی آب بیشتر حاصل شده است. ولی با افزایش دوزاج Conplast برعکس شاهد کاهش در مقاومت هستیم. نتایج آزمایشات نشان می دهد که سنگدانه هایی که دارای مقدار زیادی ریزدانه هستند، مقاومت فشاری مطلوبی نتیجه نمی دهند و سنگدانه هایی که فاقد مقدار کافی ریزدانه هستند از مقاومت فشاری خوبی برخوردارند ولی درآنها جداشدگی دانه ها رخ می دهد. همچنین مقدار کم آب یا زیاد باعث جداشدگی دانه ها می شود . استفاده از پوزولان ها امکان جداشدگی دانه ها را کاهش داده و موجب بالا رفتن میزان خمیرمی شود.

بتن ، RCC ، سد وزنی، طرح اختلاط