دانش طباطبایی هاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیر کبیر
امیر عادل - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیر کبیر
سیدحسن قدسی پور - استاد دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی امیر کبیر

از گذشته تا به امروز، نفت دارای موقعیت منحصر به فردی در نظام اقتصادی جهان بوده است. این انرژی مهم و حیاتی، سوختی غیرقابل جایگزین و ماده خام ضروری در فرآیندهای تولیدی بسیاری میباشد. بنابراین نفت مانند سایر کالاهای اولیه، ورودی مهمی در فرآیندتولید در اقتصاد است. چون کالاها به عنوان مواد اولیه در تولید صنعتی به کار گرفته میشوند و قیمت کالاهای اولیه بر سطح قیمت کل اثرمیگذارد. اقتصاد جهان در سالهای گذشته نوسانات مثبت و منفی بسیاری را در قیمت نفت خام تجربه کرده است. نوسانات قیمت جهانینفت برای کشورهای صادرکننده نفت که بودجه وابسته به نفت دارند مشکلات بسیاری ایجاد میکند و بر متغیرهای کلان اقتصادی درکشورهای جهان موثر بوده و اقتصاد این کشورها را با چالشی جدی روبرو کرده است و موجب شده تا آنها برای در امان ماندن از تاثیرات منفی ناشی از این شوکها تدابیر مختلفی بیندیشند. در این راستا با در نظر گرفتن دو عامل درآمدهای نفتی و رویکرد و سیاست دولت دراستفاده از این درآمدها، چهار سناریو مختلف وضعیت کشور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و راهکارهای لازم برای رسیدن به شرایط مطلوب در یک دوره زمانی 15 ساله ارایه شده است.

بودجه نفتی؛ شوکهای نفتی؛ خام فروشی نفت؛ اقتصاد دانشبنیان؛ ناپایداری