ارزیابی و تحلیل میزان ناپایداری بافت های شهری در برابر مخاطرات محیطی(زلزله) نمونه موردی کلان شهر مشهد
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: هشتمین اجلاس آسیایی جامعه ایمن و اولین اجلاس منطقه ای جامعه ایمن مشهد ۲۰۱۷
- کد COI اختصاصی: SAFEMASHAD01_134
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 760
نویسندگان
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی، ریس اداره ساماندهی بافت های فرسوده و تاریخی شهرداری، مشهد
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، مدیر عامل مهندسین مشاور آرمان پژوهان ایرانیان، مشهد
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه امام رضا(ع) مدیر نظارت عالیه شورای اسلامی شهر، مشهد
چکیده
با توجه به رشد جمعیت ، افزایش شهرنشینی و گسترش سکونتگاههای غیر رسمی و بافت های فرسوده ، وقوع مخاطرات محیطی همچون زلزله در پهنه کلان شهر ها می تواند خسارات مالی و جانی سنگینی را ایجاد نموده و توسعه ی شهرها و کشور را دچار وقفه نماید. ضرورت کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر این پدیده ، به عنوان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی کالبدی ، برنامه ریزی شهری و طراحی شهری محسوب می گردد. کلان شهر مشهد نیز به لحاظ دارا بودن بافت های فرسوده مصوب (2292هکتار) و سکونتگاههای غیر رسمی(3840هکتار) با مشکلات زیادی در این خصوص مواجه است. هدف از این مقاله شناسایی محدوده آسیب پذیر بافت های شهری به لحاظ کالبدی در مقابل مخاطرات محیطی ناشی از زلزله و تعیین درجه ریسک پذیری هر کدام از بافت ها میباشد. در این راستا اولین گام شناسایی شاخص های طبیعی برای بیان میزان مخاطره آمیزی کلانشهر مشهد و بعد آن شناساییمعیارهای کالبدی جهت شناسایی سطوح ناپایدار و آسیب پذیر بافت شهری و در نهایت رتبه بندی میزان آسیب پذیری بافت شهری می باشد. همچنین از فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP به عنوان ابزار تعیین وزن معیارها و سیستم اطلاعات جغرافیای GIS به عنوان ابزار تلفیق ، تحلیل و نمایش داده های مکانی در فرایند مکانیابی استفاده شده است. در این بررسی سه شاخص اصلی( جمعیتی،کالبدی و مخاطرات محیطی) 8 معیار ( بعد خانوار، تراکم جمعیتی، تعداد مطلق جمعیت، تعداد خانوار در واحد مسکونی، نوع مصالح، قدمت ساختمان، کیفیت ابنیه به عنوان شاخص های کالبدی و فاصله از گسل به عنوان مهمترین شاخص مخاطرات محیطیناشی از زلزله) در 17260 بلوک شهری (بر اساس نتایج سرشماری سال1390 (مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که محدوده بافت های فرسوده مرکزی و میانی شهر( 8 درصد) و سکونتگاههای غیر رسمی شکل گرفته در محدوده های شمال و شمال شرقی شهر(11درصد) به دلیل فرسودگی و ناپایداری بافت و استفاده از مصالح کم دوام در ساخت و ساز و نیز عمر بالای ساختمان ها و همچنین محدوده جنوبی شهر و قسمتی از محدوده شمال شرقی شهر(11,17درصد) به دلیل قرارگیری روی خط گسل(حریم درجه یک) از آسیب پذیری بالایی برخوردار است. در شهر مشهد، عدم رعایت حریم ها، وجود سازه های قدیمی با مصالح کم دوام ، شرایط نامناسبی را فراهم کرده است. تراکم بالای جمعیتی در محدوده های ذکر شده ، درجه ریسک را افزایش داده است و نفوذ ناپذیری و ریزدانگی قطعات در محدوده گروه اول باعث افزایش خطر پذیری گردیده است. بر اساس نتایج حاصله تعیین حریم نواحی خطرناک، تدوین ضوابط و مقررات خاص تراکم ها و نظارت بر ساخت و ساز های بی رویه و بهسازی بافت های فرسوده از جمله تمهیدات شهرسازی موثر در ارزیابی و کاهش آسیب پذیری در مناطق شهری هستند.کلیدواژه ها
ناپایداری، بافتهای فرسوده، مخاطرات محیطی، مشهدمقالات مرتبط جدید
- تحلیل کمی تاثیر حداکثر ابعاد سنگدانه بر خواص مکانیکی بتن سبک ژئوپلیمری
- بهینه سازی مقاومت فشاری بتن سبک ژئوپلیمری با تنظیم نسبت فعال کننده به چسب
- تولید و خالص سازی نانو ذرات هماتیت از باطله معادن آهن به منظور استفاده از خواص فتوکاتالیستی با رویکرد حفظ محیط زیست
- Corrosion Protection and Strength Evaluation of Slag-Based Alkali-Activated Concrete Containing Glass Powder and Limestone
- بهره گیری از پسماند محصولات بتنی شرکت تحقیق و توسعه فیدارتاو شمال غرب جهت استفاده مجدد در تولیدات بتنی
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.