محسن حسنی - کارشناس خدمات شهری معاونت خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد
رضا حداد - استادیار شیمی معدنی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی پژوهشکده مدیریت فناوری

یکی از مباحث مهم در بخش راه و ترابری استفاده از علایم عمودی، افقی و تجهیزات ایمنی در جادهها میباشدکه به منظور هدایت بهتر استفاده کنندگان از راه، پیشگیری از وقوع تصادفات و کاهش صدمات ناشی از حوادثترافیکی بکار میروند. بروز تصادف و ترافیک زیاد به علت عدم دید مناسب، به خصوص در شرایط جوی نامساعد مانند باران و گرد و غبار، نیاز به بهینه سازی و افزایش کارایی تابلوها و علایم راهنمایی را به وضوح نمایان می-سازد. وجود موانع در تابلوهای راهنما دید آنها را با مشکل مواجه کرده و نتایج منفی ناشی از دید نامناسب را به دنبال خواهد داشت. این موانع ناشی از کدر شدن بوسیلهی دود، گرد وغبار و باران های گل آلود و اسیدی و ...میباشد. موانع مزبور با پوشاندن علایم یا بخشی از آن باعث ایجاد اختلال در رویت، تشخیص و فهم پیام شده و زمان عکس العمل راننده را به تاخیر میاندازد. در نتیجه علاوه بر ترافیک، احتمال تصادفات رانندگی نیز افزایشخواهد یافت. یکی از کاربردهای فناوری نانو فرایند خود تمیز شوندگی است. در نتیجهی استفاده از سطوح خودتمیز شونده افزایش دوام، کاهش هزینهها، کاهش زمان مورد نیاز برای نگهداری از علایم، علاوه بر این باعث کاهش تصادفات ناشی از عدم دید علایم توسط رانندگان خواهد شد. با توجه به اینکه علایم در جادهها همانند پلیس، نقش بازدارندگی از تخلفات را دارا میباشد، لذا استفاده از پوششهای نانو در تابلوها و علایم که یکی ازمهمترین ابزارها در راهنمایی رانندگان میباشد، بر افزایش صحت تصمیمگیری آنها و کاهش تصادفات جادهیموثر خواهد بود.در این مقاله به معرفی انواع تابلوهای مورد استفاده، فرسودگی تابلوها، سطوح خود تمیز شونده،مکانیسم عمل آنها، کاربرد این سطوح و مثال هایی از سطوح خود تمیز شونده و تاثیر آن بر کاهش تصادفات و ترافیک پرداخته شده است

سطوح خود تمیز شونده، علایم راهنمایی و رانندگی، برگ نیلوفر آبی، فوق آبدوست، اکسید تیتانیوم