فرزانه مفتون - دانشیار، عضو هیات علمی، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی
اکرم جهانگیر - مربی دانشگاه علوم پزشکی ارتش
ژیلا صدیقی - دانشیار، عضو هیات علمی، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی
مژگان کاربخش - استادیار، عضو هیات علمی، گروه پزشکی اجتماعی دانشاه علوم پزشکی تهران

قرآن کتاب آسمانی مسلمانان است که کل ابعاد حیات انسان را دربر می گیرد و طبیعتا درمان بیماری ها می تواند بعدی از ابعاد بیشمار آثار آیات قدسی قرآن باشد. حکیمیان مسلمان در درمان بیماران از آیات الهی استفاده می کرده اند و در متون مذهبی و اعتقادی مسلمانان بر تاثیرات درمانی فاتحه الکتاب و سوره توحید، تاکید شده است. بر اساس این مستندات مذهبی متقن و باور عمیق به این آیات الهی، تاثیر آیات فاتحه الکتاب و توحید بر 12 بیمار مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروز (Multiple sclerosisi) مطالعه شد. این پژوهش از نوع مطالعات مداخله ای بوده و نتایج قبل و بعد از مداخله مقایسه شده است. مداخله شامل قرایت سوره های فاتحه الکتاب و توحید برای بیماران و قراردادن دست های درمانگر بر سر بیمار و اعضاء درگیر بیماران به هنگام قرایت آیات مذکور بوده است. ارزیابی تاثیر مداخله بر بیماران بر اساس پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی ویژه این بیماران (ms Qol-54) انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که بعد از مداخله، معیارهای سلامت جسمانی (P=0.04)، نشاط و شادابی (P=0.02) و مجموعه (خلاصه شده) سلامت جسمانی (P=0.01) در بیماران نسبت به قبل از مداخله دارای تفاوت معنی دار است. به طور کلی در صورت فراهم شدن زمینه مساعد جهت انجام گسترده تر این نوع پژوهش ها و بررسی کارایی این روش های درمانی، میتوان از کاربرد این شیوه ها در قلمرو درمان های طب مکمل سود جست.

سوره فاتحه الکتاب و سوره توحید، کیفیت زندگی، بیماری مولتیپل اسکلروز