واکنش عملکرد، اجزای عملکرد، خصوصیات مورفولوژیک و کیفی ارقام سویا به قطعآبیاری در مراحل مختلف رشدی

یکی از راهکارهای زراعی جهت حصول عملکرد مطلوب گیاهان در شرایط تنش خشک ی، انتخاب رقم مناسب با توجه به شرایط هر منطقه می باشد. در همین راستا، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دشت مغان در سال 1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش ی شامل آبیاری نرمال، قطع آبیاری در مرحله رشد رویشی، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه بهعنوان کرت های اصلی و ارقام زودرس سویا شامل ویلیامز، M9 و زان بهعنوان کرت های فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که بهغیر از درصد پروتیین دانه و عملکرد پروتیین تمامی صفات مورد بررسی (عملکرد، اجزای عملکرد، صفات مورفولوژیک و صفات کیفی) تحت تاثیر اثر متقابل تنش خشکی و رقم قرار گرفتند. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده ها نشان دادند که قطع آبیاری موجب کاهش رشد و عملکرد تمامی ارقام مورد بررسی شد. بالاترین عملکرد اقتصادی 4/28 تن در هکتار و عملکرد بیولوژیک 9/33 تن در هکتار)، صفات مورفولوژیک (ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، فاصله اولین غلاف از سطح زمین و تعداد شاخه های جانبی در بوته)، درصد روغن دانه 26/13 و عملکرد روغن 111/83 در شرایط آبیاری نرمال برای رقم ویلیامز بهدست آمد. علاوه بر این، پایین ترین مقادیر این صفات در رقم زان در شرایط قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه بهدست آمدند. براساس نتایج بدست آمده در شرایط آب و هوایی دشت مغان در سال زراعی 1394 رقم ویلیامز برترین رقم در شرایط کمبود آب و رقم زان حساسترین رقم به قطع آبیاری بود.

کلیدواژه ها:

بحران آب ، رشد ، مقاومت به خشکی ، نیاز آبی