شهرام زارع - دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شی
شاهرخ زندپارسا - استادیار بخش مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

در این تحقیق برای بررسی راندمان تابش خورشیدی رسیده به سطح گیاه گندم در سطوح مختلف نیتروژن و آب در مراحل مختلف رشد بر خصوصیات فنولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم شیراز، آزمایشی مزرعه ای در پاییز- زمستان 1385 صورت گرفت و تا آخر بهار سال 1386 ادامه داشت. محل آزمایش دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز واقع در منطقه باجگاه بود. طرح در قالب بلوکهای کاملاً تصادفی در چهار سطح نیتروژن N4 , N3 , N2 , N1 به ترتیب برابر،صفر، 120 ، 240 و 360 کیلوگرم درهکتار نیتروژن خالص و در چهار سطح آبیاری I4 , I3 ,I2 ,I1 به ترتیب برابر بیست درصد بیشتر از نیاز آبی بالقوه گیاه، برابر با نیاز آبی بالقوه گیاه، 20 % و 40 % کمتر از نیاز بالقوه گیاه و در چهار تکرار صورت گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین عملکرد بیولوژیک مربوط به تیمارI3N2 برابر 17/52 Mg ha-1 بود. در حالی که این تیمار بر اساس آزمون دانکن در سطح 95 % اختلاف معنی داری با I3N4 و I4N3 و I4N4 نداشت. این در حالی است که بیشترین تولید دانه مربوط به تیمار I3N4 با مقدار 8/12 Mg ha-1 بود بیشترین درصد نیتروژن در دانه، مربوط به تیمار I2N3 با مقدار 2/89 وانحراف از میانگین 1/35 بود،که مطابق با تیمارحداکثر عملکرد بود. باتوجه به اینکه RUE برابر با شیب خط رگراسیونی بین تابش فعال فتوسنتزی جذب شده توسط گیاه ( IPAR ) ومقدار ماده خشک تولیدی توسط گیاه است، مقدار آن با توجه به تابش موثر در فتوسنتز و مقدار اصلاح شده آن با دما بدست آمد. بیشترین مقدار RUE مربوط به حداکثر مقدارآب مصرفی وسطح سوم نیتروژن مصرف شده با مقدار 4/806 g MJ-1 m-2 بود. که اختلاف معنی داری بین سطوح I4N3 , I3N4 , I4N2 , I2N3 , I3N2 وجود نداشت.

راندمان تابش خورشیدی، تابش فعال فتوسنتزی و ضریب تاثیر دما