علی محمد آخوندعلی - دانشیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
جمال عباس پلنگی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانش

تل ماسه های روان استان خوزستان حدود 5/4 درصد مساحت استان و 30 درصد اراضی کشاورزی را تشکیل می دهند. برای جلوگیری از فرسایش بادی و به منظور تثبیت و بهره برداری کشاورزی و زراعت جنگل در این مناطق، ناگزیر به استفاده از سیستم های آبیاری میکرو نظیر قطره ای می باشیم. آبدهی و فاصله قطره چکان ها براساس الگوهای خیس شده توسط قطره چکان ها انتخاب می شود. تحقیق جاری برای خا ک های مذکور در منطقه الباجی واقع در 25 کیلومتری شمال اهواز با استفاده از تولید دبی های 5، 10، 20، 30، 40 لیتر در ساعت اجرا و در فواصل زمانی متوالی ضمن ایجاد برش عمودی از محل نصب قطره چکان ها ، الگوی های خیس شده مشاهده و ابعاد آن درجهات افقی و عمودی اندازه گیری شدند. همزمان با این اندازه گیری نمونه های خاک مرطوب جهت اندازه گیری رطوبت برداشت و به آزمایشگاه منتقل گردید. بررسی نتایج نشان داد که با افزایش دبی قطره چکان، شعاع خیس شده افزایش مییابد. بررسی الگوهای رطوبتی بدست آمده نشان داد که به ا زاء مصرف حجم مساوی آب آبیاری، قطره چکان با دبی 5 لیتر در ساعت، عمق جبهه رطوبتی و سطح و حجم خیس شده بیشتری را نسبت به سایر دبی ها تولید می نماید . حداکثر سطح افقی خیس شده خاک نیز در محدوده 5 تا 20 سانتی متری زیر سطح خاک مشاهده گردید.

آبیاری قطره ای، الگوی رطوبتی، تل ماسه