نوراله جلالی کوتنایی - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی ، مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز
عبد علی ناصری - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز
جمشید سلحشور - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

برنج یکی از مهمترین غذاها ی اصلی مردم ایران میباشد که در کشور ما بعنوان کشت آبی و بصورت آبیاری غرقابی کشت و کار میگردد. تعیین مقدار آب مورد نیاز برنج برای برنامه ریزی منابع آب دارای اهمیت بسیار زیادی است زیرا با داشتن مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل ET0 و ضریب گیاهی Kc میتوانیم نیاز آبی محصول را محاسبه نماییم . یکی از بهترین روشها برای تعیین آب مورد نیاز استفاده از لایسیمترها میباشد .با بکارگیری این دستگاهها قادریم که مقدار دقیق نیاز آبی را در هرروز تعیین و ارتباط آن با تبخیر و تعرق پتانسیل ، میزان مصرف آب در دوره های مختلف رشد گیاه ، ضریب Kc گیاه و در نتیجه برنامه ریزی مناسب آبیاری را بیابیم. این تحقیق برای تعیین مقدار آب مورد نیاز برنج در طول دوره رشد گیاه برای واریته طارم که یک واریته زودرس است ، در مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز واقع در شهرستان محمود آباد اجرا شد. نتایج تحقیق نشان داد که مقدار تبخیر و تعرق برنج در سه دوره رشد رویشی ، زایشی و رسیدن به ترتیب 197 ، 155 ، 147 جمعا 499 میلیمتر می باشد . مقدار Kc بدست آمده بر اساس نتایج تبخیر و تعرق گیاه از لایسیمتر نوع N و تبخیر از تشتک کلاس A که بصورت میانگین هفتگی ترسیم شده ، در روزهای 10، 20 ، 30 ، 40 ، 50 ، 60 ، 70 ، 80 ، 90 روز پس از نشاکاری به ترتیب 1، 1/07 ، 1/13 ، 1/18 ، 1/23 ، 1/22 ، 1/22 ، 1/19 ، 1/13 ، 1/02 بدست آمده. همچنین مقدار ضریب گیاهی برای فاز رویشی 1/05 فاز زایشی 1/26 و فاز رسیدن 1/07 بدست آمده است.

تبخیر و تعرق گیاه ، برنج ، تبخیر و تعرق پتانسیل ، نیاز آبی ، ضریب گیاهی Kc ،‌ لایسیمتر نوع N ،‌برنج واریته طارم