حفاظت از آب باقیمانده از سیاستها و اقدامات غلط

مرسوم است که ارزش هر چیزی را با عنصر کمیاب، خوشرنگ و بهظاهر کاملا پایدار طلا میسنجند و میگویند وقت طلا، نفت طلای سیاه،زعفران طلای سرخ و زباله طلای کثیف است. اما باید اعتراف کرد که آب این ماده بسیار فراوان، بیرنگ و ظاهرا بس ناپایدار، نهتنها از طلا که ازهرچیز دیگری با ارزشتر است. زیرا به فرموده کردگار هستیآفرین، هستی همه زندگان زنده به آب است . بهگونهای که بدون طلا، زعفران و خیلی چیزهای دیگر بهراحتی میتوان زندگی کرد ولی بی آب هرگز. همچنین باید دانست که بیرنگی آبهای سطحی و پنهانی آبهای زیرزمینی به معنای کمارزشی آن نیست، پس باید قدر و منزلت این مایه حیات را بیشتر دانست، درست مصرفش کرد، ناپاکش نساخت و از سهراب شیرینسخن آموخت که آن را گل نکرد. آری برخلاف این نظر که آب کالایی اقتصادیست و باید مرتب گران و گرانتر شود، با توجه به نقش حیاتیش درارتقای سطح بهداشت، تامین و حفظ سلامتی، و اقتصاد کشاورزی، گران کردن عجولانه و نسنجیده آن نهتنها مشکلی را حل نمیکند، بلکه بدون تردید، افزایش تصاعدی هزینههای درمان بیماریهای مرتبط با آب و رشد بی حد و حصر قیمت قوت لایموت قشر آسیبپذیر جامعه را در پی خواهد داشت. آزمونی که خطابودن آزمودن دوبارهاش مثل افزایش بهای بنزین با هدف کاهش بار ترافیک و جلوگیری از قاچاق آن، برهیچکس پوشیده نیست. همچنین دیدگاه دیگر که کاسه و کوزه بحران و تنش پیشآمده در مقوله آب را فقط بر سرخشک سالی سالیان اخیر خرد میکند، از منظر اصول دیانت عقل بنیان و فطرتگرای اسلام چندان بی اشکال به نظر نمیرسد. چرا که طبق منطق قرآن مجید خدای دانا به ذات هستی، آب را به قدر معلوم از آسمان فرو میریزد . به راستی آیا این منطق بسیار ظریف و بینهایت دقیق برای آن نیست که مومنان به عدل الهی،بفهمند که پیشگیری از تنش آبی در دوران خشکسالی، در گرو مصرف بهینه آن در زمان ترسالیست لذا اینک که بحران آب تمام هستی اینخاک سرچشمه هنر را در آستانه نیستی قرار داده است، دستاندرکاران امور آب در صنعت و دانشگاه، چارهای جز آسیب شناسی عملکرد گذشته خود ندارند. شاید نتیجه قابل پیشبینی این عمل آن باشد که درهای سفت و سخت بسته اتاقهای شورای عالی و کمیسیونهای تخصصی آب با تشکیل اتاقهای فکر، به روی کاردانهای دلسوخته آن گشوده شود. آری، برای جلوگیری از خشک شدن دریاچهها و تالابها، از نفس افتادن چشمهها و کاهریزها، نابودی منابع سطحی و زیرزمینی آب و پیشگیری از فجایع جنبی آن نظیر طوفان ریزگردها و فرونشست زمین، لازم است از برنامهها و اقدامات فاقد بررسی دقیق اثرات محیطزیستی جلوگیری شود. آب آشامیدنی از آب سرویس جدا شده و فاضلاب کاملا تصفیه شده در زمین بهعنوان منبع آب سرویس مجددا در مدار مصرف قرار گیرد تا نیازی به جیرهبندی آب شهری نباشد. روشهای نوین آبیاری جای شیوههایسنتی آن را بگیرد تا از هدررفت نود درصد آبهای تجدیدپذیر جلوگیری شود. دکان صادرات محصولات کشاورزی که هر گرم آن دستکم یک لیتر آب در بردارد، برای همیشه تعطیل شود تا آب کم مقدار مملکت دودستی رایگان به بیگانه تقدیم نشود. در مقابل برنامههایی نظیر آمایشسرزمین، اصلاح الگوی کشت، واردات فراوردههای کشاورزی و دامی حاوی آب مجازی پرمقدار و حفاظت کمی و کیفی از منابع آب بهویژه منابع زیرزمینی، در دستور کار دولتمردان قرار گیرد. باشد که با به بازی گرفتن بدنه کارشناسی دانشگاهی و آزاد کشور در تصمیمگیریهای زیربنایی تخصصی، بالاخره و بالاجبار برای رضای خدا گامهای نخستین مدیریت علمی منابع آب برداشته شود.

کلیدواژه ها:

منابع آب ، ارزش آب ، حفاظت آب ، اتاق فکر ، بدنهکارشناسسی ، آسیبشناسی ، مدیریت علمی