مجید مسعودی فرد - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
امیر رستمی - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
شکوفه حساس - دانشجوی دوره دکترای عمومی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
ایمان معماریان - گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

گونه ها ی مختلفی از خزندگان از جمله لاک پشتها به عنوان حیوان خانگی مطرح می باشند . در ایران نیز نگهداری از لاک پشت رو به فزونی دارد و بدنبال آن مطالعات گسترده تر در مورد ا ین حیوانات لازم به نظر می رسد . لاک پشتها متعلق به راسته Testudinae می باشند که این راستا شامل سه خانواده می باشد: لاک پشتهای دریایی (Tutrles)، لاک پشتهای آب شیرین Terrapins و لاک پشتهای خشکی Land Tortoises ، که دو مورد آخر در ا یران به عنوان حیوان خانگی مطرح می باشند . رادیوگرافی در تشخیص عوارض ایجاد شده در این حیوانات کمک زیادی می کند . هدف این تحقیق، ارزیابی راد یوگرافی عوارض لاک پشتها ی ارجاعی و بررسی میزان وقوع و اهمیت آنها می باشد . به این منظور، رادیوگرافهای تهیه شده از لاک پشت های ارجاعی به بیمارستان دامها ی کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران طی سالها ی 1382 تا نیمه اول سال 1386 جمع آوری شده و تار یخچه، علائم بالینی، نشانه ها ی راد یوگرافی وعوارض تشخیصی در راد یوگرافهای تهیه شده مورد باز بینی قرار گرفت . تعداد موارد ارجاعی به بخش راد یولوژی طی این مدت که دارا ی راد یو گرافها ی قابل تفسیر بودند شامل 26 لاک پشت بود . متوسط سنی بیماران ارجاعی 7 سال، %57 بیماران از جنس نر و %43 ماده بودند . نیمی از بیماران از گونه لاک پشتها ی خشکی ونیم د یگر از لاک پشتها ی آب شیرین بودند . در پاره ا ی از موارد در یک لاک پشت امکان رویت چند عارضه همزمان وجود داشت . افزایش اپاسیتی ر یه ها در %61/5 موارد د یده شد که از ا ین میزان %86/7 مربوط به پنومونی و مابقی به علت تروما و حضور خون در ر یه ها بودند ( با توجه به سابقه ). بیماری متابولیک استخوانی به صو رت کاهش مشخص دانسیته استخوانی و دفرمیتی استخوانها در %27 از بیماران مشاهده گرد ید . عمده موارد مبتلا به بیماری متابولیک استخوانی در سن حدود یک سالگی بودند . شکستگی لاک حیوان و سا یر استخوان ها %19/2 عوارض را تشکیل می دادند که از ا ین میان، نیمی از موارد مربوط به شکستگی لاک حیوان بود . جسم خارجی در مری و استئومیلیت، درصد پا یینی از عوارض را شامل می شد . در یک مورد نیز سنگ مثانه به صورت توده ا ی راد یواپک در محدوده مثانه مشاهده می گرد ید . تهیه راد یوگرافهای استاندارد بخصوص رادیوگرافهای Rostrocaudal در موارد پنومونی کمک مهمی به تشخیص عوارض می نما ید . درصد بالا ی بیماری ها ی تنفسی و بیماری ها ی متابولیک استخوانی در لاک پشت ها ی ارجاعی، لزوم توجه بیشتر به ا ین بیماری ها وبررسی علل موارد فراوان وقوع آنها را گوشزد می نماید .