حسین ظهیری - دانشجوی ترم آخر دانشگاه فرهنگیان لرستان
سید حکیم فاضلی نژاد - دانشجوی ترم آخر دانشگاه فرهنگیان لرستان
احمد کریمی فرد - دانشجوی ترم آخر دانشگاه فرهنگیان لرستان
محمد خاکی زاده - دانشجوی ترم آخر دانشگاه فرهنگیان لرستان

هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب فارسی پایه سوم ابتدایی بر اساس روش ویلیام رومی به عنوان روشی کمی و روش طبقه بندی حیطه های یادگیری بلوم به عنوان روشی کیفی بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، کتاب فارسی پایه ی سوم ابتدایی بود. بخشی از کتاب به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه تحلیل مبتنی بر روش ویلیام رومی و حیطه های بلوم است. واحد مطالعه درسهای مندرج در کتاب و واحد تجزیه و تحلیل، متن، پرسش ها و تصاویر کتاب است که بر اساس مقوله های فعال و غیرفعال توسط فرمول ویلیام رومی تحلیل و ضریب درگیری آنها و همچنین بررسی محتوا از نظر حیطه های بلوم مشخص شد. نتایج به دست آمده نشان میدهد که متن کتاب فارسی خوانداری سوم ابتدایی با ضریب درگیری 0/1 متنی غیرفعال می باشد و زمینه را برای یادگیری فعال فراهم نمی کند. در این کتاب با توجه به روش ویلیام رومی تعداد پرسش ها 33 بوده و در نتیجه فعال و پویا تحلیل شدند. اما تصاویر کتاب با ضریب درگیری 0/7 نشان دهندهی فعال و پویا بودن تصاویر است. بنابراین، تصاویر و پرسش های کتاب فارسی پایه ی سوم ابتدایی به روش فعال و متن کتاب به روش غیرفعال تدوین شدهاست و تعداد 305 جمله از 340 جمله غیر فعال که بخش زیادی از آنها مربوط به سطوح پایین یادگیری است و همچنین با توجه به نتایج جدول حیطه های بلوم از تعداد 357 جمله، 279 جمله مربوط به حیطه شناختی و 42 جمله مربوط به حیطه عاطفی و 36 جمله مربوط به حیطه روانی-حرکتی می باشد که نشان دهنده این است که محتوای این کتاب بیشتر به حیطه شناختی توجه کرده است و باید به حیطه های عاطفی و روانی–حرکتی هم توجه بیشتری داشته باشد.

تحلیل محتوا، کتاب فارسی، ویلیام رومی، حیطه های بلوم