پیمان مددی - کارشناس ارشد دانشگاه تهران، مشاور HSE آبفای منطقه یک تهران
نسترن جواهری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد الکترونیکی
پریسا منوچهری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد الکترونیکی، معاون برنامه ریزی و نیروی انسانی آبفای منطقه یک شهر تهران

در میان تمامی رویدادهایی که در عملیات لوله گذاری انجام می گیرد، ریزش ترانشه در عملیات حفاری یکی از مهم ترین رویدادها می باشد که سالانه حوادث بسیاری را برای کارگران حفار و حتی ناظران و مهندسان بوجود می آورد. ارزیابی ریسک ریزش ترانشه به منظور جلوگیری از بروز حوادث از اهمیت بسزایی برخوردار است. بسته به سیستم گسترده انسان- ماشین- محیط اطراف- ایمنی ارزیابی ریسک شامل 4 معیار اصلی و 21 زیر معیار شامل فاکتورهای انسانی و فاکتورهای تجهیزات و فاکتورهای شرایط محیطی و فاکتورهای مدیریت ایمنی تشکیل شده است. بعد از تشکیل پرسش نامه هایی بدین منظور تنظیم و در اختیار 30 نفر از متخصصان و کارشناسان مجرب قرار گرفت. این اطلاعات در ادامه در ماتریسهایی وارد شده و در نرم افزار Super Decision ورود اطلاعات گردید. مدل ارزیابی AHP-Fuzzy برای ارزیابی ریسک ریزش ترانشه و وزن دهی به فاکتورهای آن با روش گسترده AHP و فازی انجام شد. براساس خروجی نرم افزار میانگین زمان آموزش، سطوح صاف و عاری از لغزندگی و تجهیزات پیشگیرانه از بروز حوادث ترانشه سه گزینه با الویت بالا در برنامه های کاهش ریسک عملیات حفاری در پروژه های آب و فاضلاب مورد اهمیت می باشند.

ارزیابی ریسک، AHP، ارزیابی فازی، ریزش ترانشه