حاشیه نشینی و اسکان غیر رسمی چالشی در تحولات کالبدی و فضایی محله باقرآباد قرچک

مساله حاشیه نشینی و به دنبال ان اسکان غیررسمی تحت تاثیر روابط نابرابری سیاسی-اقتصادی در سطح جهانی، ضعف برنامه های ملی در سطح میانی و برنامه ریزی شهری در سطح خرد شکل گرفته است. این پدیده با گسترش روزافزون از دهه 40 در فضای شهری ایران موجب تضاد و ناسازگاری در چهره شهرها شده و با ایجاد شرابط ناهنجار زیستی ، زندگی شهری را جهت رسیدن به توسعه پایدار به چالش کشیده است. رشد شتابان شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و افزایش مهاجرت به سمت شهرهای بزرگ در سالیان اخیر، باعث ایجاد مشکلات جدیدی در سطح شهرها شده است. درخواست برای نسکن ارزان به عنوان نخستیم نیاز به منظور سکونت از سوی مهاجرین تازه وارد ، ساخت و سازهای غیرمجاز و بدون برنامه ای را به همراه دارد که عموما به ایجاد سکونتگاههای غیر رسمی در حاشیه ی این گونه شهرها می انجامد. مساله اسکانهای غیررسمی در مناطق شهری کشورهای جهان سوم یکی از عوارض رشد فزاینده شهرنشینی و افزایش جمعیت و نبود نظام یکپارچه و موثر مدیریت شهری تلقی می شود. آمارهای ارایه شده از جانب سازمان های جهانی نشان میدهد که حدود یک ششم از جمعیت جهان در مناطق زاغه ای و حاشیه ای زندگی می کنند. شهر قرچک نیز با توجه به نزدیکی به کلانشهر تهران، وجود اراضی ارزان قیمت نسبت به پیرامون تهران و شهرهای همجوارش، در دهه های گذشته همواره شاهد هجوم مهاجرین و سکونت آنان در اراضی محلات پیرامونی این شهر شده اند که این رشد فیریکی و کالبدی شهر از آنجا که برنامه ریزی شده نبوده منجر به شکل گیری ساخت و سازهای غیرقانونی و بی هویت در محلات شهر شده است و سرانجام مسیله حاشیه نشیتی را برای محلات شهری قرچک به وجود آورده است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی کوشش دارد تا نحوه پیدایش و علل چگونگی کم و کیف حاشیه نشینی در محله باقرآباد قرچک را بررسی نماید.

کلیدواژه ها:

تحولا ، کالبدی- فضایی ، حاشیه نشینی ، مناطق شهری