احمد محمدقاسمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
معصومه حافظ رضازاده - عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
حبیب ا... خوبفکربرآبادی - اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان و بلوچستان
محمود محمدقاسمی - اعضای هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان و بلوچستان

فرایند برنامهریزی کاربری زمین میتواند اولا یک فرایند بازخوردی و سیستمی باشد و ثانیا در کلیه مراحل آن مشارکت مردم و گروههایی که از برنامه متاثر میشوند مورد توجه قرار گیرد . جهت مشارکت مردم و استفادهکنندگان درمراحل مختلف، باید گروههای عمده ذینفع را مشخص کرده، هدفها و نیازهای آنها را تعیین و آنچه را با هم تعارض دارند مشخص نموده و نتیجه را در مراحل بعدی طراحی و تصمیمگیری، مورد استفاده قرار داد. این تحقیقدر محدوده خدماتی شهر زهک با هدف شناخت و مطالعه کاربریها در سطح شهر با توجه به مولفه جمعیتی، یعنی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال1390 و نحوه توزیع و استقرار کاربری ها و مقایسه سرانه ها و استانداردها و همچنین پیشبینی نیازهای کاربریها در افق طرح با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی تا سال 1400 و ارزیابی نارساییها و مشکلات این کاربریها بوده است. برای این منظوراز تحلیل دادههای آماری و مقایسه آن با استانداردهای کاربری زمین شهری وهمچنین از نرم افزار Arc GIS و با استفاده از مدل فاصله و تحلیل فضایی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده وچگونگی توزیع مطلوب کاربری ها و راهبردهای تخصیص بهینه آن با توسعه فیزیکی موزون و هماهنگ شهر براساس اوضاع منطقه همراه با نقشه های کیفی کاربری های شهر استفاده شده است. با بررسی هایی که در زمینه کاربریهای وضع موجود انجام گرفت، مشخص شد که اکثر کاربریها از سرانه هایی پایینتر از سطح استاندارد برخوردار بودهاند و از پراکنش فضایی متعادلیبرخوردار نبوده و حتی با استانداردهای مرسوم نیز مطابقت ندارند. بنابراین با توجه به فرهنگ جامعه و نوع و میزان مصرف زمین، اقدام به پیشنهاد سرانههای هر یک از کاربریها شد. سپس با توجه به این سرانه پیشنهادی اقدام بهمحاسبه میزان زمین و سطوح مورد نیاز در 10 سال آینده شد. تهیه نقشه کاربری اراضی پیشنهادی علاوه بر تهیه اطلاعات، نیازمند شناسایی محدودیتها و موانع توسعه )طبیعی و انسانی( میباشد که با بررسیهای دقیقی که در زمینه محدودیتها و موانع توسعه در رابطه با کاربریها انجام گرفت ، مشخص شد که بهترین مسیر توسعه آتی شهر عمدتا جهت شرقی شهر میباشد وجهتهای دیگر با داشتن محدودیتهای طبیعی و مصنوعی فاقد کارآیی لازم جهت توسعه آتی میباشند و جهت شرقی شهر به عنوان توسعه آتی معرفیشده است.

تحلیل فضایی، زمین شهری ، توسعه آتی،زهک