مریم صفاری امان - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی (گرایش همزیستی با بیابان محیط زیست)، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران
محمد جعفری - استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
مجید کریم پورریحان - دانشیار گروه مهندسی منابع طبیعی (گرایش همزیستی با بیابان محیط زیست)، مرکز تحقیقات بین المللی بیابان، دانشگاه تهران
بابک متشرع زاده - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

کمبود آب و تامین مواد غذایی جمعیت رو به فزون سبب شده استفاده از آب های نامتعارف مانند آب های شور، فاضلاب های شهری و صنعتی به عنوان یک منبع با ارزش جهت افزایش میزان تولیدات بخش کشاورزی محسوب گردد. در این راستا آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه ی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران اجرا گردید. در این پژوهش تیمار مورد بررسی پساب خروجی از تصفیه خانه شهرک صنعتی البرز در چهار سطح 100%، 50%، 25% و آب صفر درصد (تیمار شاهد) بود و هدف آن بررسی اثر پساب بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک و صفات فیزیولوژیکی گونه های گیاهی اقاقیا، ارغوان و ابریشم مصری بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها نشان داد که به دلیل بالا بودن غلظنت کاتیون هایی نظیر Na و K در پساب، شوری خاک افزایش یافت. از طرف دیگر برخی از خصوصیات شیمیایی خاک زراعی نظیر هدایت الکتریکی، اسیدیته خاک و نسبت جذب سدیم در خاک آبیاری شده با پساب بیشتر از خاک آبیاری شده با آب مقطر بود. همچنین نتایج در مورد خصوصیات فیزیولوژیکی نهال های اقاقیا، ارغوان و ابریشم مصری و نشان داد با افزایش میزان درصد پساب طول ساقه، حجم ریشه، سطح ریشه، زیست توده تر ساقه، زیست توده تر ریشه، زیست توده خشک ساقه، زیست توده خشک ریشه، تعداد شاخه های جدید، تعداد برگ های جدید گیاهان ابریشم مصری، ارغوان و اقاقیا به طور معنی داری افزایش یافت. به طوری که تیمار 100% پساب دارای بیشتریت وزن و طول بود. با استفاده از فاضلاب تصفیه شده شهرک صنعتنی البرز افزایش تعداد برگ، میزان سطح برگ حدود 2 برابر تیمار شاهد (آب مقطر) به دست آمد.

اقاقیا، ابریشم مصری، ارغوان، خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه و فیزیکوشیمیایی خاک، فاضلاب تصفیه شده صنعتی